Co oznacza dla nas podpisanie umowy o zakazie konkurencji z pracodawcą?
W art. 101zn 1 par. 1 kodeksu pracy zawarta jest definicja zakazu konkurencji. Termin ten oznacza, że w zakresie określonym w odrębnej umowie podwładny nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec zatrudniającego ani też świadczyć obowiązków w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność. Powyższe – z mocy art. 101 zn 2 par. 1
Dodatkowo zakaz konkurencji po ustaniu zatrudnienia jest możliwy tylko w razie wypłaty odszkodowania.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że nieuzgodnienie w umowie o zakazie konkurencji odszkodowania przysługującego pracownikowi za okresowe powstrzymanie się od prowadzenia działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku, nie prowadzi do nieważności tego wzajemnego zobowiązania prawa pracy w całości. Z mocy prawa sankcja nieważności dotyka bowiem wyłącznie umowy o zakazie konkurencji, która nie została zawarta na piśmie (art. 1013 k.p.). A contrario oznacza to skuteczność pisemnych umów o zakazie konkurencji, których ewentualne wady lub braki powinny być usuwane przez zastosowanie reguł normujących skutki tych wzajemnych czynności prawnych (art. 56 k.c. w związku z art. 300 k.p.). Uzgodnienie wzajemnie zobowiązującej umowy o zakazie konkurencji wywołuje bowiem nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów (art. 56 k.c. i art. 487 § 2 k.c. w związku z art. 300 k.p.). Ponadto strony powinny wykonywać tego rodzaju wzajemne zobowiązanie zgodnie z jego treścią oraz w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu, a także zasadom współżycia społecznego lub istniejącym w tym zakresie ustalonym zwyczajom (art. 354 k.c. w związku z art. 300 k.p.). Stąd też zawarta przez strony stosunku pracy na piśmie umowa prawa pracy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, w której strony nie określiły należnego pracownikowi odszkodowania (art. 1012 § 1 k.p.), nie jest nieważna, gdyż przewidziane w tym przepisie zastrzeżenie stosowania jego § 2 i 3 gwarantuje pracownikowi – z mocy art. 56 k.c. w związku z art. 300 k.p. – odszkodowanie w minimalnej wysokości określonej w art. 1012 § 3 k.p. (por. uchwałę z 3 grudnia 2003 r., III PZP 16/03, OSNP 2004 Nr 7, poz. 116; wyrok z 9 marca 2006 r., II PK 234/05, LEX nr 607114).
Sąd Najwyższy w wyroku z 27 maja 2009 r. (II PK 300/08) uznał, iż „niewywiązywanie się z obowiązku”, o którym mowa w art. 101(2) § 2 kodeksu pracy, oznacza oprócz niewypłacenia odszkodowania także jego nieterminową wypłatę.
Co oznacza dla nas podpisanie umowy o zakazie konkurencji z pracodawcą?
Jednocześnie w wyroku tym Sąd Najwyższy podkreślił (zgodnie z wcześniejszym wyrokiem Sądu Najwyższego z 10 października 2003 r., I PK 528/02), że wypłata przez pracodawcę odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji po upływie uzgodnionego terminu nie zawsze musi być traktowana jako niewykonanie tego obowiązku, prowadząca do ustania zakazu konkurencji, lecz w niektórych okolicznościach (okolicznościach danej sprawy) może być oceniona jako nienależyte jego wykonanie (opóźnienie lub zwłoka), powodująca sankcje przewidziane w art. 481 i art. 491 kodeksu cywilnego.
W uchwale z 11 kwietnia 2001 r. (III ZP 7/01), Sąd Najwyższy uznał, iż z żadnego z analizowanych przez Sąd Najwyższy przepisów prawa pracy i prawa cywilnego nie da się wyprowadzić wniosku, że decyzja (nawet subiektywnie uzasadniona) jednej ze stron umowy o zakazie konkurencji o zaprzestaniu spełniania własnego świadczenia powoduje automatycznie – z mocy ustawy – ustanie obowiązku świadczenia wzajemnego przez drugą z nich. Nieprawidłowy jest więc pogląd, że zwolnienie z zakazu konkurencji, będące konsekwencją ustania przyczyn uzasadniających ten zakaz lub zaprzestania przez pracodawcę wywiązywania się z obowiązku wypłaty odszkodowania, pociąga za sobą wygaśnięcie całej umowy, a w rezultacie ustanie obowiązku pracodawcy wypłacania pracownikowi odszkodowania.
Ustawodawca posłużył się w komentowanym przepisie terminem „niewywiązywanie się z obowiązku” i oznacza to niewykonanie obowiązku o treści wynikającej z umowy o zakazie konkurencji. Jeśli na zobowiązanie pracodawcy składają się obowiązki wypłaty poszczególnych uzgodnionych rat w określonych terminach, to niedotrzymanie choćby jednego z nich jest przyczyną ustania zakazu konkurencji.
W świetle powyższego należy wskazać, że pracodawca nie wykonał obowiązków wynikających z umowy. W tej chwili należy przesłać do pracodawcy ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty. Jeżeli będzie nieskuteczne można składać pozew do sądu w postępowaniu upominawczym.
Jednocześnie informujemy, że serwis prawnikonline24 świadczy pomoc w sporządzaniu wezwań do zapłaty oraz pozwów cywilnych. Prosimy o wiadomość jeżeli będzie Pan zainteresowany naszym wsparciem.
Co oznacza dla nas podpisanie umowy o zakazie konkurencji z pracodawcą?