3.05.2020 r. Darowizna dla jednego z małżonków a wspólność majątkowa
Jestem w trakcie sprawy rozwodowej. Nie posiadam rozdzielności majątkowej. Chcę zakupić samochód. Rozumiem, że po rozwodzie będę musiał rozliczyć się z tej rzeczy ruchomej z żoną. Co jednak gdy samochód dostanę w darowiźnie od matki?
Załóżmy, że moja matka go kupuje i następnego dnia przekazuje mi go w formie darowizny. Czy taka sytuacja ochroni mnie przed koniecznością podziału tego samochodu po rozwodzie? Kto musi rozliczyć się z urzędem skarbowym odnośnie kupna samochodu i jakie koszty muszę ponieść ja.
Przedłożone dokumenty: brak
Akty prawne:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 121 – dalej K.c.)
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 1964 r. Nr 9 poz. 59 z późn. zm. – dalej “krio”)
Darowizna dla jednego z małżonków a wspólność majątkowa
Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym:
„Art. 31. § 1. Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
§ 2. Do majątku wspólnego należą w szczególności:
1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków,
4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.)”.
„Art. 33. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,
2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,
(…)
Jeżeli samochód nabędzie Pana matka i przekaże go Panu w drodze darowizny, auto wejdzie w skład Pana majątku osobistego.
Zgodnie z art. 35 krio – w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Uniemożliwia to podział zakupionych rzeczy w czasie trwania małżeństwa. Staje się to możliwe w razie ustania małżeństwa, ponieważ wtedy dochodzi do podziału majątku wspólnego:
„Art. 45. § 1. Każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.
§ 2. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny.
§ 3. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy dług jednego z małżonków został zaspokojony z majątku wspólnego”.
Proszę więc mieć na uwadze, aby żona nie poczyniła nakładów na samochód – np. abyście nie dokonali Państwo opłaty OC z rachunku wspólnego, gdyż wtedy żona może mieć roszczenie zwrotne.
W doktrynie prawa rodzinnego proponuje się szerokie rozumienie omawianych pojęć, które zakłada istnienie przysporzenia dokonanego na rzecz jednej z mas majątkowych z jednoczesnym uszczerbkiem dla drugiej. Wydatki i nakłady obejmowałyby zarówno poniesienie kosztów związanych z zachowaniem lub ulepszeniem rzeczy już istniejących w majątku, jak i związanych z nabyciem nowego składnika majątkowego.
Odnośnie kosztów, wskazuję że umowa darowizny jest całkowicie bezpłatna, gdyż Państwa grupa podatkowa jest zwolniona z takich obowiązków.
Natomiast należy zapłacić podatek PCC od zakupu auta (2%). Podatku PCC nie trzeba płacić także od zakupu auta dokonanego za granicą ponieważ PCC pobiera się tylko od czynności cywilnoprawnych m.in. umowy sprzedaży, których przedmiot w chwili zawarcia umowy znajduje się na terytorium Polski.
Darowizna dla jednego z małżonków a wspólność majątkowa