Alimenty dla dziecka studiującego zaocznie
Stan faktyczny: Pytanie dotyczy alimentów na 21 letnia córkę,która obecnie otrzymuje alimenty 800 zl od ukończenia 3 roku zycia
W tym roku skonczyla liceum i chcialaby pójść na wyzsza platna uczelnie i studiowac w sytemie zaocznym
Czy taka forma nauki nie pozbawi jej prawa do alimentów ?
Chcialbym podkreslic,ze ojciec mieszka 10 km od niej i nie utrzymuje zadnych kontaktów procz placenia alimentów
Przedłożone dokumenty: brak
Alimenty dla dziecka studiującego zaocznie
Akty prawne:
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 121)
- Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59)
Zgodnie z art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.):
„Art. 133.§ 1. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
§ 2. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.
§ 3. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.”
Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Sąd Najwyższy w tezie IV uchwały z dnia 16 grudnia 1987 r. w sprawach alimentacyjnych, przyjął, że: „Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu – odpowiedni do jego wieku i uzdolnień – prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej, niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie”.
Zwrócić uwagę należy na § 3 ww. przepisu, który stanowi, iż „rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się”. Ostatnia część tego paragrafu jest podstawą złożenia pozwu o zwolnienie z obowiązku alimentacyjnego ojca wobec swojego dziecka. Ustawodawca bowiem dał wyraz powszechnemu stanowisku orzecznictwa i doktryny, które wskazuje, iż pełnoletnie dziecko w pierwszej kolejności powinno samo postarać się o uzyskanie przychodu, a dopiero później móc żądać środków od osób zobowiązanych.
Alimenty dla dziecka studiującego zaocznie
Wskazać oczywiście należy na głos doktryny, zgodnie z którym „z definicji obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka (utrzymanie i wychowanie) wynika, że obowiązek ten ustaje dopiero wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co z reguły łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej. Możliwość podjęcia pracy zarobkowej nie może być jednak rozważana w oderwaniu od osobistej i życiowej sytuacji uprawnionego. Jeżeli mianowicie kontynuuje ono naukę, uczy się zawodu, uczęszcza na kurs doskonalenia zawodowego, to za usprawiedliwione uznać należy dalsze alimentowanie go”.
Wskazać należy jednak, iż każda sprawa jest rozpatrywana w sposób odrębny, albowiem każda ma inny stan faktyczny, który w konkretnych okolicznościach będzie przemawiał właśnie za uchyleniem obowiązku alimentacyjnego.
Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 listopada 1997 r., III CKN 257/97 (OSNC 1998, nr 4, poz. 70): „Przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki”.
Zgodnie z pierwszym poglądem orzecznictwa podjęcie studiów przez dziecko nakłada na rodziców obowiązek łożenia alimentów aż do czasu ich ukończenia. Wskazuje się bowiem, że osoby studiujące nie są w stanie podejmować zatrudnienia w takim wymiarze, jaki pozwala na samodzielne utrzymanie się. Na powyższe zwrócił uwagę Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w wyroku z dnia 30 grudnia 2013 r. w sprawie II Ca 783/13 (LEX nr 1721141) wskazując, iż „E. B. studiuje w systemie dziennym, nie zaniedbuje studiów, zdaje egzaminy we właściwych terminach. Plan zajęć pozwanej nie pozwala na podjęcie jakiejkolwiek pracy, nie posiada żadnego majątku. Z pewnością jej uzasadnione potrzeby nie mogą być zaspokojone poprzez otrzymywane stypendium w kwocie 260-270 zł miesięcznie.” Z kolei Sąd Okręgowy w Nowym Sączu w wyroku z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie III Ca 791/13 (LEX nr 1716551) zaznaczył, iż „uzyskanie pełnoletniości nie zmienia sytuacji prawnej dziecka w zakresie alimentów, jeżeli pobiera ono naukę i czas na nią przeznaczony wykorzystuje rzeczywiście na zdobywanie kwalifikacji zawodowych. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia wykształcenia – podstawowego, średniego czy też wyższego. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie. Z tej przyczyny w odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletniość, brać należy pod uwagę to, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki […] okres pobierania nauki przez pozwanego S.H., nie wydłuża się nadmiernie i jak należy sądzić z uwagi na jego wiek oraz zaawansowanie studiów, czyni on należyte postępy w nauce, zdając egzaminy i kończąc poszczególne etapy edukacji w okresie przewidzianym w programie studiów
Alimenty dla dziecka studiującego zaocznie
Zwrócić uwagę należy także na stanowisko judykatury, zgodnie z którym realna możliwość podjęcia przez pełnoletnie dziecko zatrudnienia nie kolidującego z tokiem studiów na uczelni, w zasadzie wyklucza uprawnienie do pobierania przez niego świadczeń alimentacyjnych. Decydującym dla oceny zasadności żądania zasądzenia alimentów może okazać się to, w jakim wymiarze czasowym odbywają się zajęcia na uczelni wyższej i ile czasu student poświęca na naukę. I tak Sąd Okręgowy w Olsztynie w wyroku z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie VI RCa 250/14 (LEX nr 1621657) wskazał, że domagający się alimentów „kończy studia licencjackie, studiuje w trybie niestacjonarnym, a co za tym idzie, ma on pewne możliwości, aby podjąć dorywczą pracę, która dostarczałaby mu dochód, umożliwiający zabezpieczyć chociażby część wydatków jakie ponosi on w związku ze swoim utrzymaniem. Zatrudnienie […] nawet w częściowym wymiarze czasu pracy pozwoliłoby powodowi zdobyć niezbędne doświadczenie, rozwinąć posiadaną wiedzę i umiejętności, co w przyszłości umożliwi mu znalezienie stałej pracy. Powód tymczasem nie poszukuje intensywnie alternatywnych źródeł dochodu, zaś utrzymuje się jedynie ze środków finansowych uzyskiwanych od rodziców, w dużej mierze pochodzących z alimentów zasądzonych od pozwanego. Powyższa okoliczność, przy uwzględnieniu dość biernej i roszczeniowej postawy powoda, czyni zasadną argumentację pozwanego, który konsekwentnie podnosił, że powód nie wykorzystuje posiadanych możliwości zarobkowych, zaś wobec niego zachowuje się wręcz niegodziwie. Postępowanie powoda jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego […].” Z kolei Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 października 1998 r. w sprawie I CKN 853/97 (LEX nr 1214919) uznał, że brak jest podstaw do przyjęcia, że stacjonarne studia zawsze wykluczają możliwość samodzielnego utrzymania się studenta, przez własną pracę zarobkową. Sąd Najwyższy przypomniał, że „część studentów, nawet pochodzących z zamożniejszych rodzin, pracuje zarobkowo. W miastach akademickich spotyka się studentów pracujących w restauracjach, barach szybkiej obsługi itp. zakładach.”
Analiza przedstawionych poglądów pozwala na przyjęcie, że osoba dorosła podejmująca naukę na studiach (dziennych lub zaocznych) ma co do zasady prawo do uzyskiwania wsparcia finansowego od rodziców, bowiem do czasu ukończenia nauki nie jest samodzielna finansowo. Nie można jednak pomijać tych orzeczeń, zgodnie z którymi możliwość świadczenia pracy przez studenta ma wpływ na wysokość należnych alimentów. Warto także odnotować, iż zasadniczo w praktyce sądowej przyjmuje się, że alimenty nie należą się takiemu studentowi, który nie zalicza egzaminów, powtarza kolejne lata studiów, nie przykłada się do nauki ani nie dąży do usamodzielnienia się.
Alimenty dla dziecka studiującego zaocznie
Jeżeli chcą Państwo dowiedzieć się więcej, należy kliknąć w tym miejscu