Opublikowano

Dziedziczenie rodzinnych ogrodów działkowych

Dziedziczenie rodzinnych ogrodów działkowych

14.05.2020 r. Dziedziczenie rodzinnych ogrodów działkowych

Stan faktyczny: Działka POD zakupiona w 2001 r. przeze mnie – lecz zapisana na moją mamę, która zobowiązała mnie do opiekowania się działką oraz uiszczania wszelkich opłat działkowych, które do dnia dzisiejszego regularnie uiszczam. W roku 2011 zmarła moja mama (była wdową), z którą wspólnie użytkowałam działkę. Z powodu moich ciężkich przewlekłych chorób do dnia dzisiejszego nie mam uregulowanych praw do działki. Jakie kroki muszę podjąć aby to uregulować? Czy ustawa z 2005 r. może mieć tu jakiś wpływ?

Przedłożone dokumenty: brak

Akty prawne:
Dz.U.2018.0.2096 t.j. – Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego
Ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych Dz.U. z 2017 r. poz. 2176 t.j.2017.11.27

Co do zasady ROD nie podlegają ogólnym przepisom o dziedziczeniu.W pierwszej kolejności jednak dziedziczyłby mąż Pani mamy. Ponieważ była wdową, o prawo do działki mogły ubiegać się pozostałe osoby bliskie zmarłego, czyli jego zstępni, wstępni, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa oraz osoby pozostające z nim w stosunku przysposobienia, a więc także Pani jako dorosła córka.

Zgodnie z art. 35 Prawo do działki wygasa z chwilą:

2) śmierci działkowca, o ile ustawa nie stanowi inaczej;

Natomiast zgodnie z art. 38:
1. W razie śmierci jednego z małżonków prawo do działki, które przysługiwało obojgu małżonkom, przypada drugiemu małżonkowi. Jeżeli małżonek nie posiadał prawa do działki, może w terminie 6 miesięcy od dnia śmierci małżonka złożyć oświadczenie woli o wstąpieniu w stosunek prawny wynikający z tego prawa, pod rygorem wygaśnięcia prawa do działki.
2. Z chwilą wygaśnięcia prawa do działki w następstwie niedokonania czynności, o której mowa w ust. 1, roszczenie o ustanowienie prawa do działki po zmarłym przysługuje innym osobom bliskim. Roszczenie to wygasa w terminie 3 miesięcy od dnia powstania. Ustanowienie prawa do działki nie może nastąpić przed upływem terminu wygaśnięcia roszczenia.
3. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, o ustanowieniu prawa do działki rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym, biorąc pod uwagę w szczególności okoliczność, czy osoba uprawniona na podstawie ust. 2, korzystała z działki ze zmarłym.
4. W razie śmierci działkowca niepozostającego w związku małżeńskim, przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio, z tym że roszczenie wygasa w terminie 6 miesięcy od dnia śmierci działkowca.

Niestety termin na złożenie przez Panią oświadczenia minął.
Polecamy natomiast złożenie wniosku o przywrócenie terminu do złożenia przez Panią oświadczenia. Ma Pani solidne argumenty przemawiające na Pani korzyść, w tym opłacenie działki a także problemy zdrowotne, które uniemożliwiły Pani podjęcie działań.

Należałoby w chwili obecnej złożyć wniosek roszczenie o ustanowienie prawa do działki po zmarłym wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu ze wskazaniem na art. 58 KPA:

§ 1. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy.
§ 2. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin.
§ 3. Przywrócenie terminu do złożenia prośby przewidzianej w § 2 jest niedopuszczalne.

Dziedziczenie rodzinnych ogrodów działkowych

Uprawnionym do złożenia wniosku o przywrócenie terminu jest „zainteresowany”. Pojęcie to nie oznacza osoby mającej (tylko) interes faktyczny w załatwieniu sprawy będącej przedmiotem postępowania administracyjnego, lecz osobę uczestniczącą w postępowaniu administracyjnym uprawnioną bądź zobowiązaną do dokonania czynności procesowej. Zainteresowanym w rozumieniu tego przepisu będą zatem uczestnicy postępowania (strony, uczestnicy na prawach strony i inni uczestnicy), którzy są „zainteresowani” przywróceniem im prawa do podjęcia pewnych czynności procesowych (Z. Janowicz, Komentarz, 1991, s. 163). Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 24 listopada 2010 r., II OSK 1762/09, LEX nr 746776, „1.
Organ administracji publicznej jest obowiązany przywrócić termin, gdy zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki: a) uchybienie terminowi nastąpiło bez winy zainteresowanego i brak winy zostanie uprawdopodobniony, b) zainteresowany złożył wniosek o przywrócenie terminu w ciągu siedmiu dni od ustania przyczyny uchybienia terminowi (z tym punktem nie będzie problemu), c) zainteresowany dopełnił czynności, dla której określony był termin, jednocześnie ze złożeniem wniosku o przywrócenie terminu. Organ administracji publicznej prowadzący postępowanie nie jest obowiązany do pouczenia strony o prawie do żądania przywrócenia terminu (por. wyrok NSA z dnia 11 lutego 2014 r., II OSK 2188/12, LEX nr 1450897).
Kodeks wymaga uprawdopodobnienia okoliczności, że uchybienie terminowi nastąpiło bez winy zainteresowanego. W doktrynie wskazuje się na następujące różnice między udowodnieniem a uprawdopodobnieniem faktu (okoliczności): „Udowodnienie czyni istnienie pewnego faktu pewnym, uprawdopodobnienie – tylko prawdopodobnym. Udowodnienie służy celowi przekonania organu orzekającego o prawidłowości pewnego twierdzenia, uprawdopodobnienie służy celowi obudzenia w organie orzekającym ufności w to, że pewne twierdzenie odpowiada prawdzie. (…) Uprawdopodobnienie jest to czynność procesowa stwarzająca w świadomości organu orzekającego mniejszy lub większy stopień przekonania o prawdopodobieństwie jakiegoś faktu”. Strona powinna zatem uprawdopodobnić, że mimo zachowania należytej staranności nie mogła dokonać czynności w terminie z powodu istnienia przeszkody od niej niezależnej, trudnej w danych warunkach do przezwyciężenia. Przeszkoda ta musi istnieć przez cały czas biegu terminu przepisanego dla dokonania danej czynności. W wyroku NSA w Warszawie z dnia 14 maja 1991 r., II SA 340/91, ONSA 1991, nr 3-4, poz. 60, przyjęto, iż: „Z art. 58 k.p.a. wynika, że uprawdopodobnienie braku winy powinno odnosić się wyłącznie do kwestii przyczyn niedotrzymania terminu, a nie być skierowane przeciwko podstawie prawnej lub okolicznościom faktycznym dotyczącym samej decyzji”. Z kolei w wyroku NSA z dnia 11 września 2008 r., II OSK 1015/07, trafnie stwierdzono, że uprawdopodobnienie braku winy w uchybieniu terminowi musi dotyczyć tego i tylko tego okresu, w którym miała być dokonana czynność procesowa.

Dziedziczenie rodzinnych ogrodów działkowych