Gwarancja a elementy eksploatacyjne
Stan faktyczny: w ubiegłym roku to jest w lutym 2018, zakupiłam używany samochód u dealera X na Xe, cena pojazdu obejmowała według umowy przedłużenie gwarancji na 36 miesięcy. W grudniu zawiozłam auto na serwis i otrzymałam następującą listę rzeczy do zrobienia: X,Y,Z.
Z tej listy w ramach ubezpieczenia – przedłużonej gwarancji zgodzili się wykonać X. Pozostałe rzeczy ubezpieczyciel nie pokryje ponieważ są to elementy eksploatacyjne i stąd moje zapytanie do Państwa, jak to się ma do faktu, że od momentu odebrania auta do momentu serwisu w lutym br. zrobiłam jedynie 500 km? Nie mieszkam na codzień w Polsce i tak naprawdę auto było nie używane i tej eksploatacji nie było. Auto było cały czas garażowane.
Poza tym pozostaje jeszcze kwestia opon, według serwisu moje opony są z 2007 roku, kiedy auto jest z 2014, a ekspert X twierdzi, że nie powinno się używać opon starszych niż 5 lat.
Przedłożone dokumenty: polisa, umowa
Akty prawne:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 121)
Jeśli zawarto umowę sprzedaży auta, przysługują Pani roszczenia z rękojmi. Należy je odróżnić od roszczeń wynikających z gwarancji – gwarancji udziela producent dobrowolnie. Tu rzeczywiście być może na podane części producent gwarancji nie udzielał. Natomiast za roszczenia przysługujące z rękojmi odpowiada zawsze sprzedawca (nawet gdyby sprowadził części z hurtowni czy od producenta), a roszczenia te wynikają z ustawy, nie zależą zatem od dobrej woli sprzedawcy.
Art. 556 (i następne) Kodeksu cywilnego stanowi, że sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną (rękojmia).
Kodeks cywilny
Art. 568. § 1. Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości – przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy kupującemu. Jeżeli kupującym jest konsument a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.
§ 2. Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady. Jeżeli kupującym jest konsument, bieg terminu przedawnienia nie może zakończyć się przed upływem terminu określonego w § 1.
§ 3. W terminach określonych w § 2 kupujący może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny z powodu wady rzeczy sprzedanej. Jeżeli kupujący żądał wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady, bieg terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny rozpoczyna się z chwilą bezskutecznego upływu terminu do wymiany rzeczy lub usunięcia wady.
§ 4. W razie dochodzenia przed sądem albo sądem polubownym jednego z uprawnień z tytułu rękojmi termin do wykonania innych uprawnień, przysługujących kupującemu z tego tytułu, ulega zawieszeniu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania
W Pani wypadku dobrze byłoby ustalić, jaka była przyczyna awarii. Czy nastąpiło to powodu wady, która tkwiła w aucie w momencie sprzedaży, czy też np. z powodu złego użytkowania lub montażu. Z uwagi na przejechane 1300 km należy przyjąć, że wady istniały w momencie zakupu. Zgodnie z art. 559 K.c. sprzedawca jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi za wady fizyczne, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili.
Przechodząc natomiast do samego katalogu uprawnień, określa go art. 560 i 561 K.c.:
Gwarancja a elementy eksploatacyjne
„Art. 560 § 1. Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady.
§ 2. Jeżeli kupującym jest konsument, może zamiast zaproponowanego przez sprzedawcę usunięcia wady żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo zamiast wymiany rzeczy żądać usunięcia wady, chyba że doprowadzenie rzeczy do zgodności z umową w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów w porównaniu ze sposobem proponowanym przez sprzedawcę. Przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość rzeczy wolnej od wad, rodzaj i znaczenie stwierdzonej wady, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie narażałby kupującego inny sposób zaspokojenia.
§ 3. Obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady.
§ 4. Kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna.
Art. 561 § 1. Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady.
§ 2. Sprzedawca jest obowiązany wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad lub usunąć wadę w rozsądnym czasie bez nadmiernych niedogodności dla kupującego.
§ 3. Sprzedawca może odmówić zadośćuczynienia żądaniu kupującego, jeżeli doprowadzenie do zgodności z umową rzeczy wadliwej w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo w porównaniu z drugim możliwym sposobem doprowadzenia do zgodności z umową wymagałoby nadmiernych kosztów. Jeżeli kupującym jest przedsiębiorca, sprzedawca może odmówić wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady także wtedy, gdy koszty zadośćuczynienia temu obowiązkowi przewyższają cenę rzeczy sprzedanej.”
W pierwszej zatem kolejności realizuje się uprawnienia do naprawy bądź wymiany rzeczy (przy czym może Pani określić, czy chce Pani wymiany czy naprawy, a sprzedawca powinien się do tego żądania zastosować, chyba że w porównaniu z drugim sposobem wymagałoby to nadmiernych kosztów albo zadośćuczynienie temu obowiązkowi przewyższa cenę rzeczy sprzedanej), a dopiero później (przy zaistnieniu przesłanek z ustawy) – obniżenia ceny lub odstąpienia.
Gwarancja a elementy eksploatacyjne
Jeśliby sprzedawca niezwłocznie i – jak stanowi ustawa – „bez nadmiernych uciążliwości” nie wymienił (naprawił) usterek, może Pani realizować dalsze uprawnienia.
Tu nadmienię jeszcze, że pojęcie „nadmiernych uciążliwości” jest pojęciem nieostrym – sąd każdorazowo oceni, czy dane okoliczności o takich uciążliwościach świadczą.
Jeśli wada jest istotna, będzie Pani mogła odstąpić od umowy.
„Dla stwierdzenia czy wada spełnia przesłankę istotności, podstawowe znaczenie mają przede wszystkim odpowiednie oczekiwania nabywcy rzeczy związane z jej funkcjonowaniem, a nie tylko zobiektywizowany stan techniczny rzeczy – w postaci jej niezdatności do zwykłego użytku (w ogóle lub w określonym zakresie) lub bezwartościowości w znaczeniu funkcjonalnym. Innymi słowy, nabywca rzeczy może oczekiwać nie tylko ogólnej sprawności technicznej rzeczy, ale także sprawnego, normalnego i niezakłóconego funkcjonowania wszystkich jej zespołów i elementów, pozwalających na właściwą i normalną eksploatację rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem lub parametrami techniczno-eksploatacyjnymi (wyr. SN z 29.6.2004 r., II CK 388/03, Legalis). Według A. Brzozowskiego, »dopuszczalna jest praktyka umownego definiowania wad istotnych w rozumieniu danej umowy sprzedaży« (A. Brzozowski, [w:] Pietrzykowski, Komentarz 2013, t. II, art. 560, pkt 4).” (K. Hałayj, M. Tulibacka, Komentarz do art. 560 K.c., red. Osajda, teza 18).
Podsumowując, przysługuje Pani uprawnienie do:
wymiany albo naprawy rzeczy (także wyboru którejś z tych form zadośćuczynienia obowiązkom z rękojmi);
jeśli powyższe okażą się niemożliwe do zrealizowania albo nie zostaną zrealizowane niezwłocznie bądź bez nadmiernych niedogodności – uprawnienie do obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy (to drugie tylko wtedy, gdy wady nie są nieistotne),
odwołania od decyzji ubezpieczyciela z tytułu gwarancji.
Zgodnie z art. 494 K.c. strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy; może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Po odstąpieniu od umowy następuje skutek taki, jakby umowa nigdy nie była zawarta – własność filtra z powrotem przechodzi na sprzedawcę, Pani może domagać się zwrotu ceny. Roszczenia co do zwrotu kwoty uiszczonej za montaż trzeba by się domagać natomiast w postępowaniu odszkodowawczym.
W pierwszej kolejności proponuję zatem złożyć do dealera pismo z żądaniem naprawy bądź wymiany rzeczy w ramach rękojmi, podając, że obok umowy gwaranci zawarła Pani też umowę sprzedaży samochodu i przysługuje Pani przede wszystkim prawo do żądania naprawy z tytułu rękojmi. Może Pani równolegle złożyć odwołanie od decyzji ubezpieczyciela. W pismach tych należałoby zamieścić orzecznictwo wskazujące na to, że przy tak małym przebiegu (1300 km) nie mogło dojść do zniszczeń i usterek jakie zostały ujawnione, czyli są to wady ukryte auta.
Gwarancja a elementy eksploatacyjne
Nadmienię jeszcze, że w ramach realizowania uprawnień z rękojmi może Pani żądać demontażu i ponownego zamontowania rzeczy, jeśli ma nastąpić (nastąpiła) wymiana lub naprawa (jeśli sprzedawca tego nie wykonał, może Pani obciążyć go kosztami demontażu i montażu):
„Art. 5611 § 1. Jeżeli rzecz wadliwa została zamontowana, kupujący może żądać od sprzedawcy demontażu i ponownego zamontowania po dokonaniu wymiany na wolną od wad lub usunięciu wady. W razie niewykonania tego obowiązku przez sprzedawcę kupujący jest upoważniony do dokonania tych czynności na koszt i niebezpieczeństwo sprzedawcy.
§ 2. Sprzedawca może odmówić demontażu i ponownego zamontowania, jeżeli koszt tych czynności przewyższa cenę rzeczy sprzedanej.
§ 3. Jeżeli kupującym jest konsument, może on żądać od sprzedawcy demontażu i ponownego zamontowania, jest obowiązany jednak ponieść część związanych z tym kosztów przewyższających cenę rzeczy sprzedanej albo może żądać od sprzedawcy zapłaty części kosztów demontażu i ponownego zamontowania, do wysokości ceny rzeczy sprzedanej.
Art. 5613 Z zastrzeżeniem art. 5611 § 2 i 3 koszty wymiany lub naprawy ponosi sprzedawca. W szczególności obejmuje to koszty demontażu i dostarczenia rzeczy, robocizny, materiałów oraz ponownego zamontowania i uruchomienia.”
Gdyby natomiast odstąpiła Pani od umowy albo zażądała obniżenia ceny, może Pani żądać naprawienia szkody, którą poniosła Pani przez to, że zawarła umowę, nie wiedząc o istnieniu wady, choćby szkoda była następstwem okoliczności, za które sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności, a w szczególności może Pani żądać zwrotu kosztów zawarcia umowy, kosztów odebrania, przewozu, przechowania, montażu (art. 566 § 1 K.c.).
Gwarancja a elementy eksploatacyjne
W podsumowaniu wskażę, że w pierwszej kolejności powinna Pani niezwłocznie zgłosić formalnie wadę dealerowi (nie tylko ubezpieczycielowi) i określić, czy domaga się Pani wymiany czy naprawy.
Gwarancja a elementy eksploatacyjne