Opublikowano

Przekazywanie praw autorskich przez pracowników. Utwory pracownicze

prawo autorskie, kodeks pracy, utwory pracownicze

Utwory pracownicze

Stan faktyczny: firma A wykonywała na rzecz firmy B projekty techniczne z zakresu automatki przemysłowej.
W zakres dostaw wchodziło rownież opracowanie oprogramowania komputerowego do sterowania urządzeniami technologicznymi firmy B.
Firma B wystąpiła obecnie o przekazanie praw aytorskich do projektów technicznych i oprogramowania. Temat ten nie był regulowany umową. Firma B posiada 100% udziałów w firmie A.

Zadane pytania:

1. czy nieodpłatne przekazanie praw autorskich do projektów technicznych i oprogramowania może zrodzić jekiekolwiek zobowiązania podatkowe po stronie firmy A bądź B

2. jakie prawa pozostaną przy firmie A i jej pracownikach /tych którzy byli twórcami projektów technicznych i oprogramowania w ramach stosunku pracy/, jakie prawa i pola eksploatacji są niezbywalne

Przedłożone dokumenty: brak

Akty prawne:

Ustawa z dnia 04.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) (dalej „prawo autorskie”)
Ustawa z dnia 27.06.2014 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.2014.851 z 2014.06.27 z późn. zm.)

Utwory pracownicze

Na wstępie wskazuję, iż zgodnie z prawem autorskim, utwory stworzone przez pracowników stają się własnością pracodawcy, który może z nich korzystać w dowolny sposób.

Art. 12. [Utwory pracownicze]
1. Jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.
2. Jeżeli pracodawca, w okresie dwóch lat od daty przyjęcia utworu, nie przystąpi do rozpowszechniania utworu przeznaczonego w umowie o pracę do rozpowszechnienia, twórca może wyznaczyć pracodawcy na piśmie odpowiedni termin na rozpowszechnienie utworu z tym skutkiem, że po jego bezskutecznym upływie prawa uzyskane przez pracodawcę wraz z własnością przedmiotu, na którym utwór utrwalono, powracają do twórcy, chyba że umowa stanowi inaczej. Strony mogą określić inny termin na przystąpienie do rozpowszechniania utworu.
3. Jeżeli umowa o pracę nie stanowi inaczej, z chwilą przyjęcia utworu pracodawca nabywa własność przedmiotu, na którym utwór utrwalono.
Dalszą kwestią pozostaje to czy chcą Państwo przenieść prawa autorskie na drugą firmę (umowa musi zostać zawarta w formie pisemnej) – w tym momencie wyzbywają się Państwo własności dzieła, z wyjątkiem praw autorskich osobistych, których zbyć nie można, tj. prawa do uznania za autora utworu, czy też chcą Państwo udzielić licencji (wyłącznej lub niewyłącznej, tj. tylko dla danego podmiotu, czy też zostawiają sobie Państwo możliwość udzielania licencji innym podmiotom). Licencja także może zostać udzielona na określony okres czasu.
Pola eksploatacji będą obowiązywać w zakresie wskazanym w umowie – każde pole może być wprowadzone, jednak powinno być wyraźnie określone, a nie np. wskazaniem iż prawa dotyczą wszelkich znanych pól eksploatacji, np. ….. Można w umowie wskazać, iż w przypadku powstania nowych pól eksploatacji w przyszłości, strony zobowiązują się do zawarcia aneksu do umowy.
Zgodnie z art. 12. ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodami  są m.in. otrzymane nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub prawa. Na skutek umowy i nieodpłatnego otrzymania majątkowych praw autorskich do utworu, może powstać z tego tytułu przychód. Dla celów podatkowych aby uznać, iż mamy do czynienia z powstaniem przychodu, musi dojść do nieodpłatnego, a więc nie związanego z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenia w majątku podatnika mającego konkretny wymiar finansowy. Jeśli na skutek nieodpłatnego przeniesienia praw autorskich, nie występuje żadna ekwiwalentność, autor nie zyskuje nic w zamian za przekazanie praw, natomiast druga strona uzyskuje przysporzenie w swoim majątku, wówczas można stwierdzić, iż po drugiej stronie powstaje przychód, który powinien zostać opodatkowany. Wartość tego przychodu winna być określana według cen rynkowych. Aby uniknąć problemów z szacowaniem wartości uzyskanego przysporzenia, można w umowie z autorem wskazać wynagrodzenie nawet w wartości symbolicznej. Organy podatkowe mogą wprawdzie zawsze kwestionować ustalone wynagrodzenie jako nierynkowe, jednakże trudno będzie im wykazać, iż określone przez strony w umowie wynagrodzenie nie odpowiada wartości rynkowej. Każde dzieło ma bowiem inną wartość, różne są również kategorie autorów, w związku z tym trudno ustalić rynkowe kwoty ich wynagrodzeń.
Art. 12. [Przychody]
1.Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:
1) otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;
2) 32 wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie;

Utwory pracownicze