Utrata przesyłki przez firmę kurierską
Stan f aktyczny: Nadałem przesyłke firmą X , przesyłka nie miała zadeklarownej wartości , przewoźnik zagubił przesyłkę .
Był to zwrot do sklepu internetowego towaru o wartości X PLN
Złożyłem reklamację , przedstawiłem dokumenty (faktura) oraz korespondencję ze sklepem potwierdzającą że zwracam otrzymany towar .
Przewoźnik uznał reklamację jednak wypłacił odszkodowanie w kwocie Y PLN.
Czy mam szansę na uzyskanie całej kwoty w wysokości wartości odsyłanego towaru ?
Przedłożone dokumenty: brak
Jeśli strony inaczej nie uzgodniły w umowie, zastosowanie w przedstawionej sytuacji będzie miał art. 548 § 1 oraz 544 § 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 548 K.c. korzyści i ciężary związane z rzeczą oraz ryzyko jej przypadkowej utraty lub uszkodzenia przechodzą na kupującego z chwilą wydania rzeczy, niezależnie od tego, kiedy kupujący stał się właścicielem kupionej rzeczy.
Sformułowanie „wydanie rzeczy” należy rozumieć jako każdy sposób przekazania rzeczy, w tym również powierzenie jej przewoźnikowi trudniącemu się przewozem rzeczy danego rodzaju. Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone w uchwale Sądu Najwyższego z 23 maja 1997 r., III CZP 18/97: „W pojęciu niebezpieczeństwa, o jakim mowa w art. 548 § 1 K.c., mieści się obowiązek zapłaty przez kupującego ceny za rzecz, powierzoną przez sprzedawcę przewoźnikowi, choćby przewoźnik kupującemu-odbiorcy przesyłki nie wydał.”
Należy jednak podkreślić, iż nadawca winien działać z należytą starannością, co w pewnych okolicznościach wiąże się z obowiązkiem ubezpieczenia przesyłki od jej utraty – w szczególności w przypadku przesyłek wartościowych.
Tak więc, de facto przesyłka nadana stała się odpowiedzialnością adresata (a więc sprzedawcy).
Natomiast wysokość odszkodowania za zgubioną przesyłkę jest ściśle określona przepisami prawa.
Występując po roszczenie odszkodowawcze wobec przewoźnika mamy ograniczoną możliwość ustalenia wysokości odszkodowania za utraconą część przesyłki lub opóźnioną dostawę. Zgodnie z unormowaniem zawartym w art. 80 prawa przewozowego wysokość odszkodowania za utratę lub ubytek przesyłki nie może przewyższać wartości, którą ustala się na podstawie (i w następującej kolejności):
Ceny wskazanej w rachunku dostawcy lub sprzedawcy.
Ceny wynikającej z cennika obowiązującego w dniu nadania przesyłki do przewozu.
Wartości rzeczy tego samego rodzaju i gatunku w miejscu i czasie ich nadania.
Jeżeli nie możliwe jest ustalenie wartości odszkodowania na podstawie zgromadzonych dokumentów wysokość tę ustala rzeczoznawca.
Utrata przesyłki przez firmę kurierską
W razie utraty przesyłki z deklarowaną wartością będzie należało się odszkodowanie w maksymalnej wysokości deklarowanej na liście przewozowym, a w razie ubytku – w odpowiedniej części, chyba że przewoźnik udowodni, że wartość deklarowana przewyższa wartość ustaloną. Każdorazowo wartość odszkodowania ustalana jest na podstawie dowodów – czy to faktury zakupu/sprzedaży czy też w sposób porównawczy. Nie możliwa jest wypłata odszkodowania na podstawie jednostronnej deklaracji wartości przez poszkodowanego.
Przepis art. 80 prawa przewozowego ma charakter szczególny w stosunku do unormować zawartych w przepisach ogólnych kodeksu cywilnego. Dodatkowo przepis ten ma charakter przepisu bezwzględnie obowiązującego, co skutkuje brakiem możliwości odmiennego uregulowania umownego kwestii zasad odpowiedzialności, wysokości szkody oraz sposobu jej ustalenia. Oznacza to, że niezależnie od wybranej firmy przewozowej kwestie odszkodowawcze będą regulowane na podstawie powyższych zapisów.
„Wysokość należnego odszkodowania może być ustalona wyłącznie na podstawie art. 80 i n. Prawa przewozowego i jakiekolwiek ograniczenia, które nie są przewidziane w tych przepisach, nie wywołują żadnych skutków prawnych.”
Szanciło, Prawo przewozowe. Komentarz. Warszawa 2008.
Z komentowanego przepisu wynika, że kryteria ustalania szkody muszą być zastosowane dokładnie w takiej kolejności, w jakiej zostały wymienione w tym artykule, dlatego też należy przyjąć, że ustalenie wysokości szkody przez rzeczoznawcę może mieć miejsce dopiero w sytuacji, kiedy nie można go ustalić za pomocą żadnego ze środków określonych w ust. 1 omawianego przepisu lub też gdy mamy do czynienia z zadeklarowaną wartością przesyłki.
W sytuacji kiedy doszło do uszkodzenia przesyłki, zasadą jest, że odszkodowanie ustala się w wysokości odpowiadającej procentowemu zmniejszeniu się wartości. Wysokość takiego odszkodowania nie może jednak przewyższać kwoty odszkodowania przysługującego za:
utratę całej przesyłki (jeżeli doznała ona obniżenia wartości wskutek uszkodzenia)
ubytek tej części przesyłki, która doznała obniżenia wartości wskutek uszkodzenia.
Ustawodawca w art. 81 ust. 2 ustalił górną granicę wysokości odszkodowania w przypadku uszkodzenia przesyłki, która została uzależniona od okoliczności, czy uszkodzeniu uległa cała przesyłka, czy też tylko jej część.
Niezależnie od odszkodowań określonych w art. 80 i 81 prawa przewozowego, przewoźnik ma obowiązek zwrócić uprawnionemu przewoźne oraz inne koszty związane z przewozem przesyłki w określonych w przepisach proporcjach.
W razie utraty przesyłki, należności te muszą zostać pokryte w pełnej wysokości, w razie ubytku w odpowiedniej części, natomiast w razie jej uszkodzenia w wysokości odpowiadającej procentowi obniżenia wartości przesyłki wskutek uszkodzenia.
Jeżeli wskutek zwłoki w przewozie dojdzie do powstania innej szkody niż ta w przesyłce, przewoźnik zgodnie z art. 83 prawa przewozowego będzie zobowiązany do zapłacenia odszkodowania do wysokości podwójnej kwoty przewoźnego (równowartość dwukrotnej wysokości przewoźnego).
W praktyce oznacza to wypłatę dwukrotności kwoty jaką zleceniodawca zapłacić za wysłanie paczki. W przypadku paczek krajowych są to niskie kwoty sięgające kilkunastu, kilkudziesięciu złotych. Ponadto zazwyczaj takie żądanie jest odrzucane przez Przewoźnika ze względu na brak udowodnienia rażącego zaniedbania ze strony kuriera.
Zgodnie z § 5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa w sprawie ustalania stanu przesyłek oraz postępowania reklamacyjnego. reklamację składa się w formie pisemnej. Z kolei ust. 2 stanowi, że „reklamacja powinna zawierać:
1) datę sporządzenia reklamacji;
2) imię i nazwisko (nazwę) i adres zamieszkania (siedzibę) przewoźnika;
3) imię i nazwisko (nazwę) i adres zamieszkania (siedzibę) osoby składającej reklamację;
4) tytuł oraz uzasadnienie reklamacji;
5) kwotę roszczenia (oddzielnie dla każdego dokumentu przewozowego);
6) wykaz załączonych dokumentów;
7) podpis osoby uprawnionej do wniesienia reklamacji”.
Natomiast ust. 3 mówi o tym, że do reklamacji powinny być dołączone, odpowiednio do przedmiotu roszczenia, oryginały dokumentów dotyczących zawarcia umowy przewozu (w szczególności bilet na przejazd, list przewozowy, kwit bagażowy, dokumenty potwierdzające przyjęcie do przewozu rzeczy innych niż przesyłka) oraz potwierdzone kopie innych dokumentów związanych z rodzajem i wysokością roszczenia, w tym poświadczających uprawnienia do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów.
Jak zatem z powyższego wynika, ustawodawca również nie wymaga bezwzględnego przedstawienia oryginału faktury VAT, a jedynie stwierdza, że osoba dochodząca uprawnień z tytułu reklamacji zobowiązana jest przedstawić „potwierdzone kopie innych dokumentów związanych z rodzajem i wysokością roszczenia”
W tym miejscu można także wskazać, że zgodnie z § 6 ww. rozporządzenia:
„§ 6. 1. Odpowiedź na reklamację powinna być udzielona niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia przyjęcia reklamacji przez przewoźnika.
2. Jeżeli wniesiona reklamacja nie spełnia warunków, o których mowa w § 5 ust. 1-4, przewoźnik wzywa reklamującego, aby usunął braki w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania, z pouczeniem, że nieuzupełnienie braków w tym terminie spowoduje pozostawienie reklamacji bez rozpoznania. Wówczas za datę wniesienia reklamacji przyjmuje się datę otrzymania przez przewoźnika uzupełnionej reklamacji”.
Odnośnie zaś kwestii ustalenia, na kim spoczywa ciężar wykazania, że do utraty przesyłki doszło w trakcie transportu, należy odwołać się przede wszystkim do przepisu art. 65 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 1984 r. Nr 53, poz. 272 z późn. zm.).
„Art. 65. 1. Przewoźnik ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania oraz za opóźnienie w przewozie przesyłki.
Utrata przesyłki przez firmę kurierską
2. Przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności określonej w ust. 1, jeżeli utrata, ubytek lub uszkodzenie albo opóźnienie w przewozie przesyłki powstały z przyczyn występujących po stronie nadawcy lub odbiorcy, niewywołanych winą przewoźnika, z właściwości towaru albo wskutek siły wyższej. Dowód, że szkoda lub przekroczenie terminu przewozu przesyłki wynikło z jednej z wymienionych okoliczności, ciąży na przewoźniku.
3. Przewoźnik jest zwolniony od odpowiedzialności określonej w ust. 1, jeżeli utrata, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstały co najmniej z jednej z następujących przyczyn:
1) nadania pod nazwą niezgodną z rzeczywistością, nieścisłą lub niedostateczną rzeczy wyłączonych z przewozu lub przyjmowanych do przewozu na warunkach szczególnych albo niezachowania przez nadawcę tych warunków,
2) braku, niedostateczności lub wadliwości opakowania rzeczy, narażonych w tych warunkach na szkodę wskutek ich naturalnych właściwości,
3) szczególnej podatności rzeczy na szkodę wskutek wad lub naturalnych właściwości,
4) ładowania, rozmieszczenia lub wyładowywania rzeczy przez nadawcę lub odbiorcę,
5) przewozu przesyłek, które zgodnie z przepisami lub umową powinny być dozorowane, jeżeli szkoda wynikła z przyczyn, którym miał zapobiec dozorca.
4. Jeżeli przewoźnik na podstawie okoliczności danego wypadku wykaże, że utrata, ubytek lub uszkodzenie mogły powstać wskutek co najmniej jednej z przyczyn określonych w ust. 3, domniemywa się, że szkoda z nich wynikła”.
W związku z powyższym, należy złożyć reklamację, głównie w oparciu o art. 80 Prawa przewozowego. Mają Państwo prawo do żądania zapłaty całości kwoty a także kwot poniesionych w związku z przesyłką, np. kosztów nadania.
Utrata przesyłki przez firmę kurierską
Jednocześnie informujemy, że serwis prawnikonline24 świadczy pomoc w sporządzaniu reklamacjo oraz wezwań. Prosimy o wiadomość jeżeli będzie Pan zainteresowany naszym wsparciem.