Transakcje pomiędzy firmami małżonków – jak to wygląda pod kątem podatkowym?
Stan faktyczny: Dzień dobry. Moja żona ma firmę, działaność jednoosobowa – skład węgla. Ja mam inną firmę jednoosobowa- Fotografia.W fotografii dołożyłem już kody pkd na sprzedaż węgla oraz mam już status pośredniczącego podmiotu węglowego. Firmę żony chcemy zawiesić. towary handlowe na kwotę ok 80 tys zł chcemy przekazać jako dorowizne z firmy do firmy od żony do męża. Czy możemy tak zrobić poprzez umowę na piśmie ( u notariusza ponoć nie musi to być spisane)? Czy będziemy mieli jakieś dodatkowe koszty poprzez tą darowiznę? Inna opcja sprzedaży węgla i drewna z firmy do firmy jest dla nas niekorzystna, gdyż najpierw od kwoty ok 80 tys musimy zapłacić podatek dochodowy i VAT, a w przyszłości z tego samego towaru będziemy musieli ponownie zapłacić dochodowy( już z tej drugiej firmy) i VAT . Dlatego żeby nie płacić podwójnie za to samo pomyśleliśmy o darowiźnie tego towaru. Oprócz tego mamy jeszcze do przeniesienia środki trwałe takie jak: ładowarka,wózek widłowy, waga samochodowa,trak tasmowy. Jest jeszcze opcja sprzedania towaru za bardzo niską cenę np zamiast 80 tys . Możemy zrobić 10 tys ale nie wiem czy tak można w ogóle.nie chcemy mieć potem problemów np z urzędem skarbowym albo innym urzędem.jak to wszystko należy zrobić żeby prawnie było ok i żeby koszty dla nas były jak najnizsze.
Przedłożone dokumenty: brak
Akty prawne:
- Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. 1997 nr 137 poz. 926)
- Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207)
- Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535)
- Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59)
Transakcje pomiędzy firmami małżonków – jak to wygląda pod kątem podatkowym?
Odnośnie sprzedaży po zaniżonej cenie, należy odradzić taką transakcję, gdyż US może uznać ją za obejście prawa.
Odnośnie podatków jakie będzie należało zapłacić w wyniku przesuniącie środków trwałych na zasadach wskazanych w opinii, będzie to VAT – natomiast płatny jednorazowo (jeżeli żona odliczyła VAT przy nabyciu, należy dokonać korekty – Pan może natomiast VAT odliczyć od kosztów).
Na wstępie wyjaśnić należy iż zakładamy, iż pozostają Państwo we wspólności majątkowej małżeńskiej. Zgodnie z art. 31 „z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku wspólnego należą w szczególności pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków”.
Wszelkie składniki majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa (w tym również towary handlowe zakupione na potrzeby firmowe) są objęte współwłasnością łączną. Oznacza to, że małżonkowie mają równe prawo do całości takiego składnika – Pan także jest właścicielem maszyn.
Transakcje pomiędzy firmami małżonków – jak to wygląda pod kątem podatkowym?
W konsekwencji powyższego w przypadku, gdy do przekazania przedsiębiorstwa dochodzi między małżonkami, między którymi obowiązuje ustrój wspólności majątkowej, w ten sposób, że jeden z małżonków przekazuje nieodpłatnie składniki majątku wykorzystywane w swojej działalności gospodarczej, a drugi małżonek przyjmuje je do wykorzystywania we własnej działalności gospodarczej i składniki te objęte są wspólnością majątkową, nie dochodzi do zmiany właściciela tych składników majątku. Zmienia się jedynie sposób ich wykorzystywania. W konsekwencji nie ma konieczności sporządzania umowy darowizny, ponieważ nie zmienia się właściciel tych składników.
W związku z dokonanym przeniesieniem nie wystąpi konieczność korygowania odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych. Potwierdza to choćby interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 15.02.2017 r., nr 1061-IPTPB1.4511.1050.2016.1.MM:
„W przypadku darowizny środków trwałych – darowizna jako jedna z form zbycia wyznacza datę zakończenia dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Nie powoduje jednak konieczności jakichkolwiek ich korekt w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Odpisy naliczone w okresie używania składnika majątku na potrzeby działalności pozostają kosztem uzyskania przychodu u darczyńcy. Ostatniego odpisu amortyzacyjnego dokonywanego od wartości początkowej amortyzowanego środka trwałego, który następnie zostaje darowany, można dokonać za miesiąc w którym darowizna została dokonana”.
Otrzymane środki trwałe może Pan amortyzować na zasadzie kontynuacji, tzn. z uwzględnieniem metody i dotychczas dokonanych odpisów (o ile pozostały jakieś niezamortyzowane ŚT). Stanowi o tym art. 22h ust. 3 ustawy PIT.
Wystąpi natomiast konieczność skorygowania u żony kosztu zakupu materiałów oraz towarów handlowych.
Natomiast wydatki poniesione z tytułu zakupu towarów handlowych, które uprzednio zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez żonę działalności gospodarczej (a które podlegają faktycznemu zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w momencie uzyskania przychodu z ich sprzedaży) w momencie ich nieodpłatnego przekazania na Pana rzecz, tracą u żony cechę poniesienia ich w celu osiągnięcia, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, o której mowa w art. 22 ust. 1 ww. ustawy. W związku z powyższym, przekazanie towarów handlowych na Pana rzecz spowoduje, że wydatki poniesione na ich zakup, należy wyksięgować z tych kosztów.
Transakcje pomiędzy firmami małżonków – jak to wygląda pod kątem podatkowym?
Na koniec należy wskazać, że zgodnie z ogólnie przyjętą praktyką przekazanie składników przedsiębiorstwa pomiędzy małżonkami powinno się to odbyć w formie protokołu.
Protokół przekazania powinien zawierać: datę przekazania, wymienienie poszczególnych elementów przedsiębiorstwa w ujęciu ilościowym oraz wartościowym a w szczególności:
- ilość i wartość towarów handlowych,
- ilość i wartość wyposażenia,
- ilość środków trwałych z podaniem wartości początkowej oraz wysokości dokonanych odpisów amortyzacyjnych.
Dodatkowo istotne jest, aby protokół przekazania spełniał wymogi dokumentu będącego podstawą księgowania dlatego też powinien on spełniać wymogi określone w § 12 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów i zawierać co najmniej:
- wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
- datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
- przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
- podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych
– oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.
Transakcje pomiędzy firmami małżonków – jak to wygląda pod kątem podatkowym?
Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2.12.2014 r., IBPP4/443-417/14/BP; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 20.03.2013 r., ILPP1/443-1/13-2/NS:
„W związku z planowanym wyjazdem za granicę Wnioskodawca zamierza przekazać całe przedsiębiorstwo żonie na podstawie protokołu przekazania przedsiębiorstwa wraz ze spisem z natury oraz wykazem składników majątku przedsiębiorstwa. Następnie Zainteresowany zamierza zlikwidować swoją działalność gospodarczą. Pomiędzy Wnioskodawcą i żoną występuje ustawowa małżeńska wspólność majątkowa. Wszystkie objęte prowadzonym przez Zainteresowanego przedsiębiorstwem składniki majątkowe zostały nabyte w trakcie trwania małżeństwa i stanowią one wspólną współwłasność łączną małżonków, w myśl art. 31 i art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Przedmiotem przekazania na podstawie protokołu techniczno-organizacyjnego będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, zgodnie z którym przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.
Transakcje pomiędzy firmami małżonków – jak to wygląda pod kątem podatkowym?
Wskazać należy, iż zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa decyduje pełen zakres przekazywanego majątku, praw i zobowiązań, wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości. Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, iż doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo.
Biorąc pod uwagę przytoczone przepisy prawa oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że jeżeli przedsiębiorstwo przekazane przez Wnioskodawcę żonie będzie stanowiło przedsiębiorstwo w rozumieniu w art. 551 Kodeksu cywilnego, to czynność taka wyłączona będzie spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, tj. nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem”.
Transakcje pomiędzy firmami małżonków – jak to wygląda pod kątem podatkowym?
Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny – jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).
Należy wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie przez żonę towarów handlowych, środków trwałych oraz wyposażenia do działalności gospodarczej męża, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy, ponieważz tytułu nabycia, importu lub wytworzenia towarów handlowych, środków trwałych oraz wyposażenia przysługiwało Jej w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Transakcje pomiędzy firmami małżonków – jak to wygląda pod kątem podatkowym?
Jeżeli mają Państwo pytania własne, można je zadać klikając w ten link
