Tag: samowola budowlana

Opublikowano przez

Samowola budowlana i Państwowa Inspekcja Sanitarna

Samowola budowlana i Państwowa Inspekcja Sanitarna

7.04.2020 r. Samowola budowlana i Państwowa Inspekcja Sanitarna

Stan faktyczny: dzierżawię budynki i otwieram sklep spożywczy ale istnieje podejrzenie w formie donosu sąsiada, że część tych budynków została pobudowana jako samowola budowlana. Sprawa jest rozpatrywana przez nadzór budowlany. Czy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny ma prawo wstrzymać wydanie decyzji zatwierdzającej sklep i jeśli tak to na jakiej podstawie, skoro wszystkie warunki sanitarno – techniczne zostały spełnione?

Przedłożone dokumenty: brak

Akty prawne:

  1. Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane
  2. Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851 Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej

Samowola budowlana i Państwowa Inspekcja Sanitarna

Państwowy inspektor sanitarny jest uprawniony do kontroli zgodności budowanych obiektów z wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi, określonymi w obowiązujących przepisach.

2.

Stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości są wpisywane do dziennika budowy, z wyznaczeniem terminu ich usunięcia.

Państwowy inspektor sanitarny lub Główny Inspektor Sanitarny w związku z wykonywaną kontrolą ma prawo:

1)

wstępu na terenie miast i wsi do:

a) zakładów pracy oraz wszystkich pomieszczeń i urządzeń wchodzących w ich skład,

b) obiektów użyteczności publicznej, obiektów handlowych, ogrodów działkowych i nieruchomości oraz wszystkich pomieszczeń wchodzących w ich skład,

c) środków transportu i obiektów z nimi związanych, w tym również na statki morskie, żeglugi śródlądowej i powietrzne,

d) obiektów będących w trakcie budowy;

(…)

Państwowa Inspekcja Sanitarna jest organem nadzoru państwowego, podległym Ministrowi Zdrowia, działającym zgodnie z ustawą z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. PIS realizuje zadania dotyczące zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad higieną pracy i środowiska, higieną radiacyjną, higieną procesów nauczania i wychowania, nad warunkami zdrowotnymi żywności i żywienia, warunkami higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne.

Do zakresu działania PIS w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego należy kontrola przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne, w szczególności dotyczących higieny środowiska, a zwłaszcza wody do spożycia i czystości powietrza atmosferycznego, utrzymania należytego stanu higienicznego zakładów pracy, instytucji, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, nieruchomości, dróg, ulic oraz osobowego i towarowego transportu kolejowego, drogowego, lotniczego i morskiego, warunków produkcji, transportu, przechowywania i sprzedaży żywności oraz warunków żywienia zbiorowego, warunków zdrowotnych środowiska pracy, a zwłaszcza zapobiegania powstawaniu chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami pracy, higieny procesów nauczania oraz higieny pomieszczeń i wymagań w stosunku do sprzętu szkolnego. 

Państwowy inspektor sanitarny jest uprawniony do kontroli zgodności budowanych obiektów z wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi, określonymi w obowiązujących przepisach. Stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości są wpisywane do dziennika budowy, z wyznaczeniem terminu ich usunięcia. Ma on w związku z tym prawo wstępu o każdej porze dnia i nocy, na terenie miast i wsi do zakładów pracy oraz wszystkich pomieszczeń i urządzeń wchodzących w ich skład, obiektów użyteczności publicznej, obiektów handlowych, ogrodów działkowych i nieruchomości oraz wszystkich pomieszczeń wchodzących w ich skład, środków transportu i obiektów z nimi związanych, w tym również na statki morskie, żeglugi śródlądowej i powietrzne, obiektów będących w trakcie budowy, a także do mieszkań w razie podejrzenia lub stwierdzenia choroby zakaźnej, zagrożenia zdrowia czynnikami środowiskowymi, a także jeżeli w mieszkaniu jest lub ma być prowadzona działalność produkcyjna lub usługowa. 

Podczas kontroli inspektor sanitarny ma prawo żądania pisemnych lub ustnych informacji, wzywania i przesłuchiwania osób, żądania okazania dokumentów i udostępniania wszelkich danych oraz pobierania próbek do badań laboratoryjnych. Rada powiatu i sejmik województwa przynajmniej raz na rok rozpatrują informacje właściwego inspektora sanitarnego o stanie bezpieczeństwa sanitarnego powiatu i województwa. 

Samowola budowlana i Państwowa Inspekcja Sanitarna

Inspektor sanitarny wykonuje zadania przy pomocy podległej mu stacji sanitarno-epidemiologicznej, będącej zakładem opieki zdrowotnej. W razie stwierdzenia naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych, państwowy inspektor sanitarny nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie w ustalonym terminie stwierdzonych uchybień. Jeżeli naruszenie wymagań spowodowało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, państwowy inspektor sanitarny nakazuje unieruchomienie zakładu pracy lub jego części (stanowiska pracy, maszyny lub innego urządzenia), zamknięcie obiektu użyteczności publicznej, wyłączenie z eksploatacji środka transportu, wycofanie z obrotu środka spożywczego. Decyzje w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu. 

Państwowemu inspektorowi sanitarnemu przysługuje prawo zgłoszenia sprzeciwu przeciwko uruchomieniu wybudowanego lub przebudowanego zakładu pracy lub innego obiektu budowlanego, wprowadzeniu nowych technologii lub zmian w technologii, dopuszczeniu do obrotu materiałów stosowanych w budownictwie lub innych wyrobów mogących mieć wpływ na zdrowie ludzi – jeżeli w toku wykonywanych czynności stwierdzi, że z powodu nieuwzględnienia wymagań higienicznych i zdrowotnych określonych w obowiązujących przepisach mogłoby nastąpić zagrożenie życia lub zdrowia ludzi. Zgłoszenie sprzeciwu wstrzymuje dalsze działania w powyższych sprawach do czasu wydania decyzji przez państwowego inspektora sanitarnego wyższego stopnia. 

Doraźne zalecenia, uwagi i wnioski, wynikające z przeprowadzonej kontroli zakładu pracy, inspektor sanitarny wpisuje do książki kontroli sanitarnej, którą jest obowiązany posiadać zakład pracy. 

Samowola budowlana i Państwowa Inspekcja Sanitarna

Główny Inspektor Sanitarny może osobie posiadającej wymagane kwalifikacje nadać w określonym zakresie (oraz cofnąć) uprawnienie rzeczoznawcy do spraw sanitarnohigienicznych do uzgadniania w imieniu państwowego inspektora sanitarnego dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych. 

Kandydat na rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych musi mieć ukończone studia wyższe na kierunku architektura i urbanistyka lub inżynieria środowiska w specjalności inżynieria sanitarna albo na kierunku budownictwo w specjalności inżynieria budowlana, mieć co najmniej dziesięcioletnią praktykę zawodową w zakresie ukończonego kierunku studiów oraz złożyć z wynikiem pozytywnym egzamin kwalifikacyjny. 

Organem doradczym i opiniodawczym Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawach objętych zakresem działania PIS jest Rada Sanitarno-Epidemiologiczna, powoływana na okres trzech lat spośród pracowników nauki i osób posiadających wybitne przygotowanie praktyczne z dziedziny sanitarno-epidemiologicznej.


Państwowa Inspekcja Sanitarna po dokonaniu zgłoszenia, w terminie 14 dni od jego otrzymania, zobowiązana jest do zajęcia stanowiska co do zgodności obiektu budowlanego z wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi. Niezajęcia przez organ stanowiska we wskazanym terminie, traktuje się jak niezgłoszenie sprzeciwu lub uwag.  W razie stwierdzenia podczas kontroli nieprawidłowości związanych z niezgodnością obiektu budowlanego z projektem budowlanym w zakresie warunków sanitarno-higienicznych, inspektor sanitarny wyznaczy termin w celu ich usunięcia. W przypadku poważnych uchybień stanowiących zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, inspektor ma prawo zgłoszenia sprzeciwu przeciwko uruchomieniu wybudowanego lub przebudowywanego obiektu budowlanego. Inwestor może wnieść odwołanie do organu wyższego stopnia Państwowej Inspekcji Sanitarnej, ale do czasu wydania decyzji inwestor zobowiązany jest do wstrzymania dalszych działań związanych z oddaniem budynku do użytku.

Samowola budowlana i Państwowa Inspekcja Sanitarna

Opublikowano przez

Zajęcie drogi publicznej przez sąsiada

Zajęcie drogi publicznej przez sąsiada

2.04.2020 r. Zajęcie drogi publicznej przez sąsiada

Stan faktyczny: Sąsiad ogrodził sobie drogę ul. X jak na zalaczniku o nazwie SZKIC, z ul X na X była to droga przejazdowa. Ogrodził sobie zaznaczony na niebiesko fragment plotkiem aby drogą nie jezdziły auta. Moje pytanie czy mial do tego prawo skoro ZDM wyraził mu na to zgodę ? Jeśli tak to na jakiej postawie ZDM zgadza się aby ktos sobie ogrodek zrobił na srodku drogi ? W pliku X dodaje pismo, odpowiedz ZDM na moj wniosek iz chciałabym jezdzic tą drogą jak rowniej zrobić sobie do mojej posesji wjazd od tej drogi. Czy maja prawo mi odmowic z uwagi ze mam wjazd od ul X? Czy prawnie maja prawo decydowac o tym ze sasiad za darmo podejmuje sobie decyzje o zamknieciu tej drogi ? W zalacznikach jest jeszcze miejscowy plan zagospodarowania z ktorego wynikia ze  droga istnieje w obu kuerinkach a ZDM odpisal mi ze to jest plan z X roku i nie był aktualny , natomaist sasiad zamknac ta drogę juz w Xr , to czy nie powinno to byc w miejscowym planie i czy nie ejst to samowolka budowlana? W moim koncie sa wszystkie pliki i nie moge niestty wiecej dosłac

Przedłożone dokumenty: zdjęcia, pisma ZDM, wypis, wyrys, szkic, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

Akty prawne:

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego Dz.U. 1960 Nr 30 poz. 168)
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414)
Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. 1985 nr 14 poz. 60)
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)

W chwili obecnej polecamy złożenie dwóch wniosków. Niestety ale Zarząd Dróg Miejskich nie był organem właściwym w sprawie z tego powodu, że zarządca drogi nie może nakazać rozbiórki obiektu budowlanego. Co prawda, odpowiedź jaką Pani otrzymała od ZDM, także jest nieprawidłowa, jednakże ZDM nawet postępując prawidłowo nie mógł orzec o przywróceniu drogi do stanu poprzedniego. Zostało to wyjaśnione w dalszej części opinii.

Pierwsze należy skierować do wójta. Na podstawie art. 61 § 1 Kodeksu Postępowania Administracyjnego wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego i wydanie na podstawie art. 36 w związku z art. 19 ustawy o drogach publicznych (u.d.p.), decyzji nakazującej przywrócenie do stanu poprzedniego pasa drogowego drogi gminnej poprzez usunięcie z niego samowolnie postawionego ogrodzenia posesji.

A drugie do do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego.

Na podstawie art. 61 § 1 Kodeksu Postępowania Administracyjnego wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego i wydanie na podstawie art. 49b ust. 1 i ust. 3 ustawy Prawo budowlane decyzji w sprawie niezgłoszonej inwestycji będącej samowolą budowlaną w postaci postawionego ogrodzenia.

Gdyby organy nie podjęły się rozwiązania sprawy, organami wyższej instancji są (dla zażalenia na bezczynność) dla wójta – Samorządowe Kolegium Odwoławcze natomiast dla PINB – Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Oczywiście sąsiad nie miał prawa do zajęcia drogi. Nie można jednak w tej sytuacji zastosować argumentu, iż była to droga dojazdowa do Pani posesji, gdyż posiada Pani możliwość alternatywnego dojazdu, a zgodnie z przepisami dojazd musi być zapewniony ale wystarczy jedna droga prowadząca.

Zajęcie drogi publicznej przez sąsiada

Zasadniczo zakres zadań organu/podmiotu będącego zarządcą drogi wyznaczają przepisy art. 20 u.d.p. W świetle tych przepisów obowiązkiem zarządcy drogi jest m.in. wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających oraz przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników (art. 20 pkt 11 i 12 u.d.p.).
Art. 36 u.d.p. stanowi: „W przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie z warunkami podanymi w tym zezwoleniu właściwy zarządca drogi orzeka, w drodze decyzji administracyjnej, o jego przywróceniu do stanu poprzedniego. Przepisu tego nie stosuje się w przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie z warunkami podanymi w tym zezwoleniu, wymagającego podjęcia przez właściwy organ nadzoru budowlanego decyzji o rozbiórce obiektu budowlanego.”

W świetle powyższego zarządca drogi może wydać decyzję administracyjną nakazującą przywrócenie pasa drogowego do stanu poprzedniego (w trybie Kodeksu postępowania administracyjnego), a tym samym przymusowe wykonanie tej decyzji może się odbywać wyłącznie w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Dla zadanego pytania znaczenie ma jednak zastrzeżenie, że zarządca drogi nie może wydać decyzji, jeśli jej treścią miałby być nakaz rozbiórki obiektu budowlanego. Takie działania należą do właściwości organów nadzoru budowlanego. Ponieważ ogrodzenie stanowi obiekt budowlany (lub urządzenie budowlane związane z obiektem budowlanym) w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane, orzekanie o jego rozbiórce leży w kompetencjach organu nadzoru budowlanego. Ten precyzyjny rozdział kompetencji podkreślają sądy administracyjne (postanowienie NSA z dnia 21 września 2011 r., II GSK 1514/2010 oraz wyrok WSA w Olsztynie z dnia 2 kwietnia 2008 r., II SA/Ol 54/2008). Jeśli więc w danej sytuacji kompetencja do działania przysługuje organowi nadzoru budowlanego, zarządca drogi może jedynie skorzystać z instrumentu przewidzianego w art. 40 ust. 4 u.d.p., tj. nałożyć karę administracyjna za samowolne zajęcie pasa drogowego (na temat relacji pomiędzy art. 36 a art. 40 ust. 4 u.d.p. zob. wyrok NSA z dnia 11 maja 2011 r., II GSK 513/2010; wyrok NSA z dnia 8 lutego 2011 r., II GSK 231/2010 lub wyrok WSA w Szczecinie z dnia 14 stycznia 2009 r., II SA/Sz 825/2008).

Jeśli ogrodzenie znajdujące się w pasie drogowym zostało wykonane nie tylko bez zezwolenia zarządcy drogi, ale także w warunkach samowoli budowlanej (tj. bez dokonania wymaganego prawem zgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej), to organ nadzoru budowlanego może orzec o rozbiórce na podstawie art. 49b ust. 1 Prawa budowlanego. Jeśli natomiast zgłoszenie zostało dokonane i zostało ono (wadliwie) przyjęte przez organ administracji architektoniczno-budowlanej, zastosowanie mają przepisy art. 50-51 pr. bud., również dopuszczające możliwość orzeczenia rozbiórki.

Zajęcie drogi publicznej przez sąsiada

Biorąc pod uwagę powyższe, adresatem nakazu rozbiórki ogrodzenia wybudowanego w pasie drogowym powinien być jednak inwestor, tj. podmiot, który wybudował ogrodzenie w warunkach samowoli budowlanej (sąsiad). Nie można więc uznać, że z przepisów Prawa budowlanego wynika, że obowiązek ten spoczywa na zarządcy drogi.

Na koniec można by rozważyć dopuszczalność zastosowania przepisów ustawy z Kodeks cywilny o ochronie własności, w szczególności art. 222 § 2 k.c. regulującego tzw. roszczenie negatoryjne. Zgodnie tym przepisem, przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. „Roszczenie” oznacza, że właściciel (lub podmiot inny niż właściciel, któremu roszczenia te także przysługują) może zwrócić się do sądu o nakazanie rozbiórki ogrodzenia wybudowanego w pasie drogowym osobie, która wybudowała to ogrodzenie (tj. naruszyła czyjąś własność). Wyrok sądu podlegać będzie egzekucji we właściwym trybie, na wniosek zarządcy drogi. Jak się jednak wydaje, nie jest właściwe sięganie do instytucji prawa prywatnego (działanie w sferze tzw. dominium) wówczas, gdy chodzi o wykonywanie prawem określonych zadań publicznych, jeśli istnieją wskazane wyżej normy prawne umożliwiające działanie w sferze tzw. imperium (władztwa administracyjnego). Instrumenty te wchodziłyby w grę wyłącznie w przypadku dróg wewnętrznych, tj. dróg nie mających charakteru dróg publicznych i zarządzanych przez podmioty dysponujące tytułem cywilnoprawnym do terenu (art. 8 ust. 2 u.d.p.).

Zajęcie drogi publicznej przez sąsiada

Opublikowano przez

Szykują się zmiany w prawie budowlanym

Szykują się zmiany w prawie budowlanym

28.10.2019 r.

Szykują się zmiany w prawie budowlanym

Już niedługo łatwiej będzie wybudować dom jednorodzinny a także zalegalizować samowolę budowlaną.

Pakiet zmian w prawie budowlanym, zaproponowany przez resort inwestycji i rozwoju, został w piątek potwierdzony przez Stały Komitet Rady Ministrów.

Za słowami ministra finansów oraz inwestycji i rozwoju: „dokumentacja dla domu jednorodzinnego liczy przynajmniej 100 stron, a trzeba ją do właściwego urzędu złożyć w czterech egzemplarzach. Przeciętnie urzędy dostają w ciągu pół roku prawie 50 tys. takich aplikacji, a to oznacza, że muszą przejrzeć około 18 mln stron. Jest to potężna praca i chcemy to uprościć” –

Po zmianach projekt budowlany będzie składał się z projektu zagospodarowania działki lub terenu (usytuowanie, układ komunikacyjny, informacja o obszarze oddziaływania obiektu), projektu architektoniczno-budowlanego (układ przestrzenny, projektowane rozwiązania techniczne i materiałowe) i projektu technicznego (opis konstrukcji, instalacji, charakterystyka energetyczna). Projekt techniczny będzie trzeba złożyć w urzędzie razem z wnioskiem o udzielenie pozwolenia na użytkowanie lub zgłoszeniem zakończenia robót.

Nowela ustawy wprowadzi także m.in. zakaz pobierania przez przedsiębiorstwa wodociągowo–kanalizacyjne opłaty za wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci. W noweli pojawią się konkretne terminy dla przedsiębiorstw przedłużających podłączenie, których przekroczenie spowoduje naliczenie kar.

Projekt nowelizacji ustawy zakłada także wprowadzenie granicznego, pięcioletniego terminu dla stwierdzenia nieważności decyzji pozwolenia na budowę i decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Do tej pory było tak, że nieważność decyzji o pozwoleniu na budowę można było stwierdzić wiele lat po tym, jak budynek już powstał i był użytkowany.

Ważna zmiana poprawiająca bezpieczeństwo budynków dotyczy starych – co najmniej 20- letnich – samowoli budowlanych. Łatwiej będzie je zalegalizować, co pozwoli włączyć je w system kontroli okresowych zapewniających ich bezpieczne użytkowanie. Warunkiem dokonania legalizacji na podstawie uproszczonej, bezpłatnej procedury będzie przedstawienie ekspertyzy technicznej, potwierdzającej możliwość bezpiecznego użytkowania obiektu i geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej.

Uproszczone będą również procedury w sprawie samowoli budowlanej. Zanim procedura zostanie wszczęta, inwestor będzie mógł podjąć decyzję o ewentualnej legalizacji budowy. Obecnie organ nadzoru budowlanego przeprowadza procedurę legalizacyjną niezależnie od woli inwestora. Sposób ustalania oraz wysokość opłat legalizacyjnych nie ulega zmianie.