Jak zastrzec nazwę i logo lub wzór przemysłowy?
Stan faktyczny: Mamy klub nurkowy nazwę i logo prowadzona jest działalność gospodarcza
Pytanie: Mamy klub nurkowy. Nazwę i logo. Prowadzona jest działalność gospodarcza związana z rekraacją nurkową, szkoleniami rekraacyjnymi (sportowymi) i profesjonalnymi – przygotowanie do zawodu przewodnika nurkowego i instruktora. Proszę o odpowiedzi:
1. Jaka jest możliwość zastrzeżenia nazwy i logo?
Przedłożone dokumenty: brak
Akty prawne:
Dz.U. 2001 nr 49 poz. 508 Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej („Prawo patentowe”)
Dz.U. 1993 nr 47 poz. 211 Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji („Ustawa o konkurencji’)
Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny („kodeks cywilny”)
(Dz.U. 2001 nr 49 poz. 508) Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej („Ustawa 1”)
(Dz.U. z 2007 r. Nr 171, poz. 1206) Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym („Ustawa 3”)
Ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. 2014 r., poz. 715)
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2013 r. poz. 1443, z późn. zm.)
Jak zastrzec nazwę i logo?
Zgodnie z prawem patentowym:
art. 120. 1. Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.
2. Znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.
Art. 121. Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne.
Zgodnie z ustawą o konkurencji :
Art. 3. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.
2. Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności: wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, naśladownictwo produktów, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudnianie dostępu do rynku, przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także nieuczciwa lub zakazana reklama, organizowanie systemu sprzedaży lawinowej oraz prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym.
Art. 5. Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa.
Oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo korzystające z ochrony musi mieć jakąś cechę pozwalającą odróżnić je od innych. Nie są zatem w zasadzie objęte postanowieniami art. 5 oznaczenia odwołujące się w sposób standardowy do przedmiotu działania (np. zakład hydrauliczny, kancelaria prawna). Nawet jednak w przypadku, gdy nazwa przedsiębiorstwa ma zawierać informację o specjalistycznej działalności, musi ona zostać wysłowiona w sposób zabezpieczający przed wprowadzeniem klienteli w błąd co do identyczności przedsiębiorstwa z innym, które nazwę swą ustaliło wcześniej (wyrok SN z 22 sierpnia 1997 r., III CKN 139/97, LexPolonica nr 1627889).
Należy zatem przyjąć, że z ochrony na podstawie art. 5 korzystają te oznaczenia, które są rzeczywiście używane, a nie tylko formalnie zarejestrowane (por. wyrok SN z 14 lutego 2003 r.; IV CKN 1782/00, LexPolonica nr 379001). Ochrona oznaczenia przedsiębiorstwa jest więc zainicjowana faktycznym zaistnieniem przedsiębiorstwa na rynku, chociażby jeszcze nie podjęło ono działalności produkcyjnej lub usługowej, np. przez kampanię reklamową (zob. Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, red. J. Szwaja, oprac. J. Barta et al., Warszawa 1994, s. 64-65; J. Wierciński, Glosa do wyroku SN z 7 marca 1997 r., II CKN 70/96, LexPolonica nr 323900, PS 1998, nr 6, s. 107 i n.).
Jak zastrzec nazwę i logo lub wzór przemysłowy
Art. 5 udziela ochrony przedsiębiorcy, który zgodnie z prawem pierwszy rozpoczął używanie na danym rynku oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorstwo. Dosłowne rozumienie tej przesłanki potwierdził Sąd Najwyższy, wskazując, że pierwszeństwo używania nazwy, o której mowa w art. 5, stanowi wyłączne kryterium rozstrzygania w przedmiocie kolizji oznaczeń na podstawie tego przepisu (wyrok SN z 7 marca 1997 r., II CKN 70/96, LexPolonica nr 323900, OSNC 1997, nr 8, poz. 113, z glosą J. Wiercińskiego, PS 1998, nr 6, s. 107 i n.; wyrok SN z 28 października 2010 r., II CSK 191/10, LexPolonica nr 2443393).
Ochronę dla wzoru przemysłowego można uzyskać w ramach trzech procedur.
Korzystając z procedury krajowej, zgłoszenia dokonuje się we właściwym urzędzie zajmującym się ochroną własności przemysłowej w danym państwie. Zgłoszenia dokonuje się w języku urzędowym kraju, przestrzegając tamtejszych procedur oraz wnosząc wszystkie wymagane opłaty.
W ramach procedury regionalnej można uzyskać ochronę dla swojego wzoru przemysłowego w kilku państwach dokonując jednego zgłoszenia, w jednym języku, wnosząc jedną opłatę. Zgłoszenia można dokonać bezpośrednio w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego w Alicante (w przypadku krajów europejskich) lub za pośrednictwem krajowego urzędu patentowego państw członków Unii Europejskiej (w przypadku Polski jest to Urząd Patentowy RP).
Wspólnotowy wzór przemysłowy uprawnia do ochrony wzoru na terenie całej Unii Europejskiej. Wspólnotowy wzór przemysłowy daje wyłączne prawo użytkowania wzoru oraz ochronę przed jego użytkowaniem przez strony trzecie bez zgody jego właściciela. „Wzór wspólnotowy ma jednolity charakter. Jego skutek jest jednakowy w całej Wspólnocie. Nie może być zarejestrowany, przeniesiony ani nie może stanowić przedmiotu zrzeczenia się, ani przedmiotu decyzji stwierdzającej jego nieważność, a korzystanie z niego nie może być zakazane inaczej niż tylko na całym obszarze Wspólnoty” . Sądem właściwym do rozstrzygania sporów jest sąd kraju, w którym siedzibę ma przedsiębiorca dokonujący naruszenia prawa wynikającego z ochrony wspólnotowego wzoru przemysłowego.
Istnieją dwie formy ochrony prawnej w ramach wspólnotowego wzoru przemysłowego:
• ochrona niezarejestrowanego wzoru przemysłowego,
• ochrona zarejestrowanego wzoru przemysłowego;
Ochrona niezarejestrowanego wzoru rozpoczyna się z chwilą pierwszego ujawnienia wzoru na obszarze Unii Europejskiej. Ochrona trwa do trzech lat i daje prawo zakazywania używania wzoru stronom trzecim jedynie, gdy używanie wynika z kopiowania wzoru. Ta forma ochrony wzoru jest najczęściej stosowana przez producentów odzieży i obuwia, którzy wprowadzają na rynek sezonowe kolekcje.
Jednocześnie, korzystając z ochrony nierejestrowanego wzoru, producent ma możliwość przetestowania nowego produktu wzorniczego na rynku przed rejestracją bez inwestowania w rejestrację wzoru, który nie odniesie sukcesu.
Jak zastrzec nazwę i logo?
Natomiast zarejestrowany wspólnotowy wzór przemysłowy daje wyłączne prawo użytkowania właścicielowi oraz zakazywania osobom trzecim jego wykorzystywania bez jego zgody. To prawo ma charakter jednolity, co oznacza, że prawo to wywołuje taki sam skutek na całym terytorium Wspólnoty. Wzór może być zarejestrowany, zbyty, być przedmiotem zrzeczenia się lub decyzji stwierdzającej wygaśnięcie praw właściciela wzoru lub unieważnienia wzoru. Wreszcie, jego używanie może być zakazane w odniesieniu do całej Wspólnoty. Ochrona wspólnotowego wzoru przemysłowego rozpoczyna od dnia jego rejestracji i może trwać nawet 25 lat-co 5 lat należy przedłużać rejestrację. Procedury rejestracyjnej dokonuje się za pośrednictwem Urzędu Patentowego RP bądź bezpośrednio w Urzędzie ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego w Alicante (Hiszpania)-możliwa jest rejestracja on-line.
W celu międzynarodowej rejestracji wzoru przemysłowego należy zwrócić się do Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO), która jest organizacją administrującą Porozumienie haskie dot. międzynarodowej rejestracji wzorów przemysłowych. Polska wraz z innymi 55 krajami jest sygnatariuszem Aktu genewskiego tego Porozumienia. Zgłaszający z państwa członkowskiego Porozumienia może dokonać jednego zgłoszenia w ramach jednej procedury, w jednym języku, uiszczając jedną opłatę i uzyskać w ten sposób ochronę wzoru w wybranych krajach stronach Porozumienia. Międzynarodowy system rejestracji wzorów przemysłowych nazywany jest systemem haskim od miejsca podpisania Porozumienia w sprawie ochrony prawnej wzorów użytkowych.
Rejestracja znaku towarowego w państwie, do którego towar jest eksportowany zapewnia nie tylko ochronę tego znaku, ale jest też gwarancją, że używając znaku towarowego nie narusza praw innych producentów. Dotyczy to państw, w których przed rejestracją znaku przeprowadza się badanie w zakresie kolizji z już zarejestrowanymi lub zgłoszonymi do rejestracji znakami.
Jak zastrzec nazwę i logo lub wzór przemysłowy
Jeśli przedsiębiorca chce skorzystać z procedury krajowej, składa wniosek o rejestrację znaku towarowego w urzędzie zajmującym się ochroną własności intelektualnej w danym kraju, w Polsce jest to Urząd Patentowy. Dokonując zgłoszenia należy przestrzegać procedury wymaganej w danym kraju, dokumenty rejestracyjne trzeba przedstawić w języku urzędowym kraju oraz trzeba uiścić należną opłatę rejestracyjną.
Jeśli przedsiębiorca pragnie chronić swój znak towarowy w kilku państwach powinien skorzystać z procedury regionalnej rejestracji znaku. To rozwiązanie zaoszczędzi mu czas, pracę oraz pieniądze. Trzeba przy tym zwrócić uwagę na to, czy wybrane państwa należą do jednego regionalnego systemu ochrony znaków towarowych. Zgłoszenia można dokonać bezpośrednio w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego w Alicante (w przypadku krajów europejskich) lub za pośrednictwem krajowego urzędu patentowego państw będących członkiem Unii Europejskiej, czyli Urzędu Patentowego w przypadku Polski.
Wspólnotowy znak towarowy daje jego właścicielowi wyłączne prawo używania znaku oraz możliwość zakazania wykorzystywania osobom trzecim tego znaku bez jego zgody. Ochrona znaku zaczyna się od dnia jego zgłoszenia i trwa 10 lat z możliwością jej przedłużenia. Znak objęty taką ochroną chroniony jest na całym terytorium Unii Europejskiej. Podobnie jak wspólnotowy wzór przemysłowy, wspólnotowy znak towarowy ma charakter jednolity, czyli wywołuje on ten sam skutek w całej Wspólnocie: może on być zarejestrowany, zbyty, być przedmiotem zrzeczenia się lub decyzji stwierdzającej wygaśnięcie praw właściciela znaku lub unieważnienie znaku, a jego używanie może być zakazane jedynie w odniesieniu do całej Wspólnoty”.
Warto przy tym zaznaczyć, że aby znak mógł korzystać z ochrony musi spełnić przesłankę, jaką jest cieszenie się renomą we Wspólnocie . Znaczy to, że znak musi być znany w istotnej części kręgu odbiorców zainteresowanych towarami lub usługami, których znak dotyczy. Przy badaniu tej przesłanki należy wziąć pod uwagę takie czynniki, jak udział danego znaku w rynku, intensywność, zasięg geograficzny, długotrwałość jego użytkowania, a także nakłady, jakie ponosi właściciel na jego promocję.
Postępowanie o naruszenie praw związanych ze wspólnotowym znakiem towarowym może być wszczęte przed sądami krajowymi wyznaczonymi przez państwa członkowskie do rozpatrzenia tego typu spraw. Decyzje sądów są skuteczne na terenie całej Unii Europejskiej.
Międzynarodowa procedura zastrzeżenia znaku towarowego polega na dokonaniu zgłoszenia znaku w biurze Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie. Procedura ta regulowana jest zapisami Porozumienia Madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków towarowych oraz Protokołu do tego Porozumienia. System ten, od miejsca podpisania Porozumienia nazywany jest systemem madryckim, obecnie należy do niego ponad 70 państw, w tym Polska.
Jak zastrzec nazwę i logo lub wzór przemysłowy