Opublikowano

Zachowek dla dzieci wydziedziczonego

Zachowek dla dzieci wydziedziczonego

14.04.2020 Zachowek dla dzieci wydziedziczonego

Stan faktyczny: jak wystąpić o zachowek na dzieci wydziedziczonej

Przedłożone dokumenty: brak

Akty prawne:

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy )Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59)
Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 93),

Zachowek dla dzieci wydziedziczonego

Zachowek, został opisany w art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego. Według niego zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).

Natomiast zgodnie z § 2 ww. artykułu, jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Zgodnie z art. 931. § 1 Kodeksu Cywilnego w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Z punktu widzenia przedmiotowego stanu faktycznego istotny jest § 2 powyższego przepisu, który mówi, że jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.

Zachowek dla dzieci wydziedziczonego

Jeżeli dzieci osoby, którą się wydziedziczyło były w momencie sporządzenia testamentu dorosłe – tak więc zasadnicze pytanie dotyczy wieku dzieci w momencie sporządzenia testamentu, można je wydziedziczyć w testamencie, jednak trzeba wskazać uzasadnione powody dotyczące właśnie ich, a nie ich rodziców. To zachowanie wnuków musi być podstawą do wydziedziczenia, a nie ich rodziców. Jeżeli w momencie sporządzenia testamentu dzieci były pełnoletnie, spadkodawca musiałaby wskazać na wydziedziczenie tych dzieci. W innym przypadku należy się dzieciom wydziedziczonej zachowek.

W tym przypadku należy się zachowek w wysokości połowy wartości tego co powinny te dzieci otrzymać dziedzicząc ustawowo.

W oparciu o art. 993 Kodeksu cywilnego przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów i poleceń, natomiast dolicza się do spadku, stosownie do przepisów poniższych, darowizny uczynione przez spadkodawcę.

Zgodnie z art. 994 § 1 Kodeksu cywilnego przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób nie będących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.

Należy zauważyć, że roszczenie o zachowek przysługuje wyłącznie osobom, które byłyby powołane do spadkobrania ustawowo i tylko w zakresie, w jakim ich własne darowizny, które otrzymali od spadkodawcy, nie „skonsumowały” wysokości należnego im zachowku (bądź o ile nie zrzekli się dziedziczenia albo nie zostali wydziedziczeni).

Oznacza to, iż nawet w przypadku, gdy osoba jest w kręgu osób uprawnionych do zachowku po danym spadkodawcy, możliwość roszczenia o zachowek wystąpi dopiero wtedy, gdy otrzymane przez nią od spadkodawcy darowizny nie pokryły całości wyliczonego zachowku. W przeciwnym przypadku, tzn. wtedy, gdy osoba ta w formie darowizn uczynionych przez spadkodawcę wzbogaciła się w wysokości odpowiadającej co najmniej wysokości zachowku, nie będzie jej służyło skuteczne roszczenie o zachowek.

Zachowek dla dzieci wydziedziczonego

Przy ustalaniu wysokości zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych. Każdorazowo interpretację, czy darowizna niewielkich rozmiarów jest zaliczana do obliczania zachowku, należy poprzedzić ustaleniami, jakie zwyczaje panują w danym środowisku. Może się bowiem okazać, że darowizna rzędu kilkuset złotych w jednej rodzinie okaże się zwyczajową darowizną często stosowaną (wtedy nie będzie podlegała zaliczeniu), w innej będzie nadzwyczajnym przysporzeniem i jako takie zostanie zaliczone do zachowku.

Zachowek dla dzieci wydziedziczonego