Żart jako komentarz a naruszenie dóbr osobistych
Stan faktyczny: Pojawiła się pewna firma, która w dobie epidemii postanowiła wykorzystać moment i wystawiła na portalu X 400 sztuk ZDJĘC maseczek. W wyniku oburzenia wystawilem zartobliwy komentarz (negatywny), ze zdjęcia tych maseczek miały mieć atest (zgodnie z aukcja X po czym dostałem pismo wzywajace do usunięcia komentarza. Komentarze usunąłem, jednak zostałem poinformowany że będą zadac ode mnie odszkodowania zgodnie z Art. 24 ustęp 1 KC. Czy to w ogole mozliwe?
Przedłożone dokumenty: brak
Żart jako komentarz a naruszenie dóbr osobistych
Akty prawne:
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553 – dalej „kodeks karny”)
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555 – dalej „kpk”)
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93„kodeks cywilny”)
Poniżej wyjaśniam na czym polega co do zasady naruszenie dóbr osobistych lub zniesławienie i zniewaga. A następnie – niesłuszne oskarżenie o takie czyny.
Jeżeli doszłoby do zniesławienia, wskazuję co następuje.
Żart jako komentarz a naruszenie dóbr osobistych
Sytuację normuje art. 23 kodeksu cywilnego. Zamieszczenie obraźliwych wpisów z np. imieniem i nazwiskiem czy też nazwą firmy – lub pod takimi danymi, może stanowić naruszenie dóbr osobistych.
Art.23.Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Art. 24. § 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Dodaje w kontekście firmy:
Art.43.Przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych.
W świetle powyższego, można żądać usunięcia wpisów i zaprzestania naruszeń od samego portalu, gdzie zamieszczono wpis.
Dodatkowo w kwestii przestępstwa znieważenia na podstawie przepisów kodeksu karnego:
art. 216 § 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Jest to przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego.
Pomówienie innej osoby, grupy osób, osoby prawnej (na przykład firmy) czy instytucji o postępowanie lub przymioty, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej albo narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, jest przestępstwem wymienionym w art. 212 kodeksu karnego:
Art. 212. § 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
I w tym miejscu – wskazuję, że to Pan może mówić o zniesławieniu w przypadku, gdyby sprawa została skierowana na drogę oficjalną.
W przedmiotowej sprawie dotyczącej bezpodstawnego oskarżenia w mojej ocenie można mówić o zniesławieniu. Jest to oskarżenie bezpodstawne, gdyż ciężko mówić o naruszeniu dóbr osobistych i doznanej krzywdzie. Krzywda jest postacią czy rodzajem szkody („szkoda” oznacza zarówno szkodę majątkową, jak i niemajątkową, czyli właśnie krzywdę), wobec powyższego dla jej ustalenia konieczne jest zbadanie, czy jej wystąpienie stanowi normalną konsekwencję naruszenia przez dany podmiot określonego dobra osobistego innego podmiotu. Innymi słowy, krzywda musi być adekwatnym następstwem zdarzenia, które spowodowało naruszenie danego dobra osobistego. Zniesławienie stanowi przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego.
Zgodnie z art. 212 § 1 Kodeksu karnego „kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”. Zasadą jest, iż każdy podmiot korzysta z domniemania, że jego zachowanie, działanie jest uczciwe i zgodne z zasadami. Ustawodawca posługuje się zwrotem „zarzucać”, „posądzać” lub „oskarżać”. Powyższe wskazuje, iż sprawca swoim zachowaniem, dla wypełnienia przesłanek przestępstwa stypizowanego w art. 212 Kodeksu karnego, przypisuje pomawianemu negatywne zachowanie, które w swych skutkach może doprowadzić do utraty zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu. Z tego rodzaju sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie.
Żart jako komentarz a naruszenie dóbr osobistych
Jeżeli chciałaby Pan zakończyć sprawę, sugeruję przesłanie pisma do firmy z X z wezwaniem do zaprzestania naruszania Pana dóbr osobistych i oskarżeń o zniesławienie.