Sąd zobowiązuje do doręczenia pozwu pozwanemu – pozwany mieszka za granicą. Co zrobić?
Stan faktyczny: w styczniu roku złożyłam do Sądu Rejonowego w Krakowie pozew. Do dziś nie udało się doręczyć pozwanemu pisma. Obecnie sąd zarządził wskazanie adresu pozwanego lub doręcznie zastępcze. Nie mam kontaktu z pozwanym i nie wiem co w obecnej sytuacji powinnam zrobić. W międzyczasie uzyskałam informację z norewskiego urzędu o meldunku pozwanego w Norwegii.
Przedłożone dokumenty: pozew, korespondencja sądowa
Sąd zobowiązuje do doręczenia pozwu pozwanemu – pozwany mieszka za granicą. Co zrobić?
Akty prawne:
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 121)
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskieg i Rady (UE) 2020/1784 z dnia 25 listopada 2020 r. dotyczące doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych („doręczanie dokumentów”)
- Konwencja haska – Konwencja o doręczaniu za granicą dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych, sporządzona w Hadze dnia 15 listopada 1965 r. (Dz.U.2000.87.968).
Sąd zobowiązuje do doręczenia pozwu pozwanemu – pozwany mieszka za granicą. Co zrobić?
Co prawda Norwegia nie należy do UE, jednak należy do Schengen, więc przepisy o doręczeniach mają zastosowanie.
Możemy przyjąć, że pozwany mieszka pod wskazanym adresem (potwierdzenie meldunku) ale nie odbiera np. korespondencji sądowej.
Z pomocą w takich sytuacjach przychodzi prawo, które pozwala na doręcznie zastępcze przez komorników i odpowiedników komorników w danym państwie.
Komornicy doręczają pisma samodzielnie i odwiedzając pozwanych i też oczekując pod miejscem zamieszkania.
Wnioski o takie doręczenie składane są za pośrednictwem organów centralnych (prezesi sądów okręgowych, MS). Za doręczenie nie są pobierane opłaty. Jednostką, do której należy zaadresować wniosek jest:
Ministry of Justice and Public Security
Department of Civil Affairs
P.O Box 8005 Dep
0030 Oslo
Norway
Sam wniosek musi być przetłuamczony na język norweski, angielski, duński lub szwedzki.
Dokumenty z sądu (pozew) mogą być doręczone w j. polskim.
Taki pakiet dokumentów należy przesłać do polskiego sądu, który ma obowiązek przesłać wniosek do Norwegii.
Sąd zobowiązuje do doręczenia pozwu pozwanemu – pozwany mieszka za granicą. Co zrobić?
Należy tu zaznaczyć, że nawet unijne mechanizmy doręczenia, mające na celu przyspieszenie postępowania, przewidują, jako zasadę, konieczność zapewnienia faktycznego doręczenia pism procesowych i innych dokumentów sądowych. Zatem cele gwarantowane w motywie 2 preambuły rozporządzenia nr 1393/2007, tzw. wymogi usprawnienia i przyspieszenia postępowania sądowego, są – jak wynika z orzeczenia Alder – niewystarczające dla usprawiedliwienia osłabienia prawa do obrony, będącego pochodną prawa do rzetelnego procesu sądowego (art. 47 ak. 2 KPP oraz art. 6 ust. 1 EKPCz). Powyższe uwagi wskazują na zwiększające się znaczenie europejskiego prawa procesowego i rolę sądów w zapewnieniu jego pełnej skuteczności, przy założeniu stosowania i przestrzegania powołanych regulacji.
Należy przypomnieć, że już Sąd Apelacyjny w Krakowie 17.06.2010 r., uwzględniając sugestię SN zawartą w postanowieniu o odmowie podjęcia uchwały, odmówił zastosowania art. 11355 k.p.c., uznając, że w zakresie, w jakim przepis ten dopuszcza fikcyjne doręczenia pism sądowych osobom mającym miejsce zamieszkania lub stałego pobytu lub siedziby w drugim państwie członkowskim UE, stoi w sprzeczności z przepisami rozporządzenia nr 1393/2007. Rozporządzenie to dotyczy wszystkich pism sądowych i pozasądowych w postępowaniu cywilnym i handlowym, których konieczne jest doręczenie do innego państwa członkowskiego.
Sąd zobowiązuje do doręczenia pozwu pozwanemu – pozwany mieszka za granicą. Co zrobić?
Pogląd ten wydaje się zbliżony do opinii wyrażonej w wyroku TS z 19.12.2012 r. w sprawie C-325/11, Alder, zgodnie z którym, powołany wyżej przepis polskiego kodeksu postępowania cywilnego jest niezgodny z rozporządzeniem nr 1393/2007, dotyczącym doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych. Zdaniem TS, doręczanie pism sądowych pomiędzy stronami zamieszkałymi lub mającymi siedzibę na terenie Unii Europejskiej, których miejsce pobytu jest znane i które nie ustanowiły pełnomocnika w państwie, w którym toczy się postępowanie, powinno się odbywać w sposób opisany w rozporządzeniu nr 1393/2007. Rozporządzenie to natomiast nie przewiduje tzw. fikcyjnego doręczenia, o którym mowa w art. 11355 k.p.c. Jednocześnie TS wskazał na konieczność jednolitego stosowania przepisów rozporządzenia nr 1393/2007, przez co zakres jego stosowania nie może być ograniczony przepisami państw członkowskich.
Mając na uwadze powołane wyżej orzeczenie w sprawie Alder, dla realizacji postulatu jednolitego stosowania przepisów rozporządzenia wydaje się być istotne, jednoznaczne rozstrzygnięcie o zakresie pojęcia „sprawy cywilnej” przyjętym w orzecznictwie TS i – w związku z tym – wiążące rozstrzygnięcie o „adekwatności” proponowanej nowelizacji art. 299 u.p.p.s.a. Polskie sądy administracyjne kontrolują legalność decyzji administracyjnych, czyli rozstrzygnięć organów władzy publicznej wykonujących władztwo państwowe (art. 1 i art. 3 § 1 i § 2 u.p.p.s.a.), zatem wyłączywszy uregulowania szczególne, nie powinno być wątpliwości, że „sprawa sądowoadministracyjna” nie jest „sprawą cywilną”, ponieważ inne reguły doręczeń mogą być stosowane w obydwu procedurach.
Sąd zobowiązuje do doręczenia pozwu pozwanemu – pozwany mieszka za granicą. Co zrobić?
Konieczność decydowania o zakresie „sprawy cywilnej”, w rozumieniu rozporządzenia, wymaga jednak poddania rozwadze zakresu zastosowania do spraw rozpatrywanych przez polskie sądy administracyjne rozporządzenia nr 1393/2007 dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych („doręczanie dokumentów”) oraz rozporządzenia Rady (WE) nr 1348/2000.
Należy zaznaczyć, że na mocy art. 1 ust. 1 zd. 2 rozporządzenia nr 1393/2007, rozporządzenie to „nie obejmuje w szczególności spraw skarbowych, celnych czy administracyjnych ani odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania podczas sprawowania władzy publicznej (acta iure imperii)”, co – wydaje się – rozstrzyga o stosowaniu tego aktu prawnego w sprawach przed sądem administracyjnym.
Sąd zobowiązuje do doręczenia pozwu pozwanemu – pozwany mieszka za granicą. Co zrobić?
Jeżeli mają Państwo pytania własne, można je zadać klikając w ten link.